Lluís Domènech i Montaner

Lluís Domènech i Montaner (1850 – 1923) był architektem i  jednym z najwybitniejszych przedstawicieli katalońskiej secesji. Od najmłodszych lat wykazywał zainteresowanie architekturą. Po skończeniu studiów zajął się projektowaniem wspaniałych budowli w Barcelonie, które miały ogromny wpływ na kataloński i światowy modernizm oraz ruch Art Nouveau. Najsłynniejsze budynki autorstwa tego sławnego architekta, to : Hospital de Sant Pau, Palau de la Música Catalana i Casa Lleo Morera w Barcelonie, które zostały określone, jako światowe dziedzictwo UNESCO.

W swoim stylu architektonicznym nawiązywał do bogatego zdobnictwa arabskiego, dlatego też okna budynków jego autorstwa zachwycają do dzisiaj wspaniałymi witrażami.

Lluís Domènech i Montaner stworzył olśniewający Palau de la Música Catalana w 1908 roku. To niewątpliwy klejnot katalońskiego modernizmu. Artysta zaprojektował w jego fasadzie i dachu piękne i barwne witraże, aby wypełnić tę wyjątkową architektonicznie przestrzeń kolorowym światłem.

Dla architektów Barcelona na przełomie XIX i XX wieku była właściwym miejscem we właściwym czasie. Dziewiętnastowieczna industrializacja przyniosła olbrzymie bogactwo, a także Wystawę Światową w 1888 roku, w ramach której Domènech stworzył dwa najbardziej godne uwagi budynki. Wschodząca klasa średnia, tamtych czasów, chciała nadrobić zaległości w szybko rozwijającym się mieście, a nowy, modernistyczny styl wydawał się odpowiedni do tego zadania. Modernizm odcinał się od neogotyckich motywów, które nawiązywały do bogatej, średniowiecznej historii Barcelony.

Lluís Domènech i Montaner wynawał zasadę, że kompletne wnętrze służy jakiemuś etycznemu celowi.

Najbardziej „kompletnym wnętrzem Domènecha” jest Palau de la Música Catalana z 1908 roku, oszałamiająca sala koncertowa, cudownie wkomponowana w niewielką przestrzeń na skrzyżowaniu starej i nowej Barcelony. Często przyrównywany do dyrygenta, Domènech wiedział, jak uzyskać najlepsze efekty pracy od rzeźbiarzy, ceramików i stolarzy, którzy wykonywali jego projekty.Rzeczywiście, prawie każda powierzchnia wewnątrz audytorium została ozdobiona kolorami, fakturą i reliefem, a ponieważ ściany i sufit są prawie w całości wykonane z witrażowego, kolorowego szkła, wnętrze wypełnia feria barw.

              Z balkonów podpartych kolumnami, wyłożonymi barwną mozaiką, żyrandole z brązu pochylają się, jak słoneczniki, w kierunku witrażowego słońca, które zdaje się unosić w powietrzu w odwróconej kopule sufitu. Zdumiewające przestrzenie szkła uzyskano dzięki zastosowaniu konstrukcji stalowej – niewidocznej pod tak dużą dekoracją.

             Niektórzy uważają, że Casa Lleó Morera to skromniejsza wersja Palau de la Música. Chociaż Pałac jest uosobieniem modernistycznej architektury ze względu na wyszukane elementy dekoracyjne, artystyczna świetność domu Lleo Morera jest także niekwestionowana.

            W 1905 roku rodzina Lleó Morera zleciła architektowi Lluísowi Domènechowi i Montanerowi gruntowny remont ich domu, który stał na Passeig de Gràcia od 1864 roku. Twórcze przedsięwzięcie wielu artystów i rzemieślników, którzy ściśle współpracowali pod nadzorem wielkiego architekta, zaowocowało efektem wyjątkowej jakości. Rzeźbiarze Eusebi Arnau i Alfons Juyol, witrażyści Rigalt i Granell oraz mozaicyści Mario Maragliano i Lluís Bru byli tylko niektórymi z ludzi, którzy wnieśli swoje twórcze talenty do tego projektu. To wybitne, modernistyczne dzieło wzbudza zachwyt zwiedzających go turystów do dzisiaj.

Te dwa wspaniałe budynki, to tylko niewielka cześć dzieł architektonicznych zaprojektowanych przez Domenecha, w których autor wykorzystał umiejętnie naturalne światło, aby uczynić z efektu swej pracy magiczne arcydzieło, łączące wszystkie sztuki dekoracyjne: rzeźbę, mozaikę, witraże i ślusarstwo.

Zwiedzając Barcelonę i jej okolice warto pamiętać, że hiszpański modernizm, to nie tylko dzieła Antonio Gaudiego, ale również wybitne prace Lluísa Domènecha i Montaner.