Kategoria: Wycieczki

Wycieczki witrażystów

Kościół Saint-Germain-l’Auxerrois, który trzeba odwiedzić w Paryżu

Zwiedzając Paryż często jestem na tropie zachwycających i historycznie ważnych atrakcji. Podczas mojej ostatniej podróży odkryłem witraże w kościele Saint-Germain-l’Auxerrois. Od razu stał się on jednym z moich ulubionych miejsc do odwiedzenia.

Rzymskokatolicki kościół Saint-Germain-l’Auxerrois znajduje się w 1. okręgu Paryża. Jest to jeden z najstarszych kościołów w mieście, z historią sięgającą VII wieku. Wygląd zewnętrzny kościoła jest stosunkowo prosty, ale to wnętrze naprawdę zapiera dech w piersiach. Kościół jest znany ze swoich oszałamiających szklanych witraży, misternych prac kamieniarskich i historycznych artefaktów.

Historia świątyni jest jednocześnie fascynująca jak i złożona. Kościół został zbudowany w VII wieku, ale w ciągu wieków był kilkakrotnie niszczony i odbudowywany. Jednym z najważniejszych wydarzeń w historii kościoła była masakra w dniu św. Bartłomieja, która miała miejsce w 1572 roku. Podczas tego wydarzenia w Paryżu zginęły tysiące protestantów, a dzwony kościoła Saint-Germain-l’Auxerrois zostały użyte do zasygnalizowania rozpoczęcia masakry. Pomimo swojej mrocznej historii, świątynia odegrała istotną rolę w życiu religijnym i kulturalnym Paryża. Była miejscem wielu ważnych wydarzeń na przestrzeni dziejów, w tym koronacji króla Ludwika XIV.

Architektura i projekt kościoła Saint-Germain-l’Auxerrois są naprawdę niezwykłe. Kościół zbudowany został w stylu gotyckim, ze strzelistymi łukami, misterną kamieniarką i oszałamiającymi witrażami. Wnętrze kościoła jest szczególnie imponujące, ze sklepieniem, które wydaje się rozciągać aż do nieba.

Jednym z najbardziej imponujących elementów kościoła jest kolekcja witraży. Okna te są prawdziwym dziełem sztuki, z żywymi kolorami i misternymi wzorami, które opowiadają historie z Nowego Testamentu, historii Paryża i przedstawiają świętych oraz monarchów. Wrażenie jest szczególnie oszałamiające, gdy światło słoneczne przechodzi przez nie, rzucając tęczę kolorów na wnętrze kościoła.

Witraże kościoła Saint-Germain-l’Auxerrois są jednymi z najwspanialszych w Paryżu. Każde okno opowiada wyjątkową historię.

Jeśli planujesz odwiedzić kościół Saint-Germain-l’Auxerrois proponuję, aby wizytę rozpocząć wcześnie w ciągu dnia, aby uniknąć tłumów. Kościół może być bardzo zatłoczony, szczególnie w szczycie sezonu turystycznego. Po drugie, ubierz się odpowiednio do kościoła. Jest to miejsce kultu, więc wymagany jest skromny strój. Na koniec, nie spiesz się ze zwiedzaniem kościoła. Jest tam wiele dzieł do odkrycia, od witraży do historycznych artefaktów.

W pobliżu kościoła Saint-Germain-l’Auxerrois znajduje się Muzeum Luwr. Niedaleko można odpocząć w ogrodach Tuileries. Wreszcie most Pont Neuf, z którego roztacza się wspaniały widok na Sekwanę, jest obowiązkowym punktem dla każdego, kto odwiedza Paryż.

Andrzej Bochacz 2022.01.31

Odkryj fascynujący świat witraży Marca Chagalla

Witraż z Muzeum Marca Chagalla w Nicei (Francja)

Marc Chagall urodził się w Witebsku w Rosji w 1887 roku i jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych nowoczesnych artystów XX wieku. Jego prace charakteryzują się żywymi kolorami, marzycielskimi obrazami i połączeniem tradycyjnej żydowskiej i rosyjskiej sztuki ludowej. Przez całe życie Chagall tworzył obrazy, grafiki, witraże i mozaiki. Jego witraże są jednymi z najbardziej kultowych dzieł i zdobią wiele muzeów i świątyń na całym świecie.

Witraże Chagalla są najbardziej znane z ich charakterystycznego stylu, który łączy elementy żydowskiej i rosyjskiej sztuki ludowej z nowoczesną abstrakcją. Witraże zazwyczaj charakteryzują się jaskrawymi kolorami, żywymi obrazami i głęboką, poetycką kompozycją.

Witraże Chagalla odzwierciedlają również jego osobiste przekonania i doświadczenia. Wiele z jego dzieł przedstawia obrazy z dzieciństwa w Rosji, w tym sceny biblijne, życie na wsi i portrety rodziny. Oszklenia zawierają symbole nadziei, wiary i miłości, które były ważnymi tematami w pracach Chagalla przez całą jego karierę.

W latach 30. Chagall rozpoczął pracę nad witrażami do kościołów i synagog w Rosji i Francji. Zlecono mu zaprojektowanie kilku okien dla synagogi w Moguncji w Niemczech, które ukończył w latach 1931-1933. Prace te przedstawiają tradycyjne obrazy żydowskie, w tym Dziesięć Przykazań, modlitwę Szema i gwiazdę Dawida.

Chagall wykonał również witraże do kościoła Wniebowstąpienia Pańskiego w Witebsku w Rosji w 1934 roku. W prezbiterium oknie tym znajduje się żywe przedstawienie Wniebowstąpienia Jezusa z zastępem aniołów unoszących się wokół niego. Chagall był głęboko zainspirowany wiarą chrześcijańską i jej symboliką, co jest widoczne w tym oknie.

W tym samym roku Chagall zaprojektował witraże do kaplicy w Château de La Tourette, klasztorze w pobliżu Lyonu we Francji. Okna te przedstawiają serię żywych i kolorowych scen z życia Jezusa, w tym Ostatnią Wieczerzę i Ukrzyżowanie.

Pod koniec lat 40. Chagall przeniósł się do Paryża i zaczął tworzyć witraże do kościołów i synagog w tym mieście. Otrzymał zlecenie na zaprojektowanie okien do Wielkiej Synagogi w Paryżu, które ukończył w latach 1949-1950. Okna te przedstawiają sceny z Biblii Hebrajskiej, takie jak Stworzenie Adama i Związanie Izaaka.

Chagallowi zlecono również zaprojektowanie witraży do kościoła Saint-Sulpice w Paryżu w latach 1953-1960. Witraże te przedstawiają sceny z życia Jezusa, w tym Narodzenie, Cud Chleba i Ryb oraz Wniebowstąpienie.

W latach 60. Chagall zaczął tworzyć witraże na większą skalę dla muzeów, uniwersytetów i prywatnych kolekcjonerów. Zaprojektował witraże dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Paryżu w latach 1964-1966, na których widnieją abstrakcyjne i kolorowe sceny z Biblii.

Chagall otrzymał również zlecenie zaprojektowania witraży dla Art Institute of Chicago w 1967 roku, które ukończył w 1969 roku. Witraże te przedstawiają sceny z Biblii Hebrajskiej, w tym rajski ogród i Mojżesz otrzymujący dziesięć przykazań.

W latach 70. Chagall zaprojektował witraże do synagogi w Centrum Medycznym Hadassah w Jerozolimie, które ukończył w 1972 roku. Te okna są jednymi z najbardziej kultowych dzieł Chagalla, charakteryzującymi się żywymi kolorami i marzycielskimi wyobrażeniami.

Witraże Chagalla wywarły głęboki wpływ na współczesną sztukę witrażową. Wielu współczesnych artystów witraży inspiruje się pracami Chagalla.

Twórczość Chagalla zainspirowała nowe pokolenie witrażystów do zbadania możliwości tego medium. Wielu współczesnych witrażystów eksperymentuje z nowymi technikami i materiałami, a także włącza do swoich prac elementy abstrakcyjne i niefiguratywne.

Witraże Chagalla to jedne z najpiękniejszych dzieł sztuki na świecie. Aby w pełni docenić ich piękno, należy je obserwować osobiście. Podczas oglądania dzieł Chagalla warto skupić się na kolorach, kształtach, fakturze szkła i elementach symbolicznych.

W poszukiwaniu witraży Marca Chagalla z pewnością dobrym wyborem będzie wycieczka do Paryża. Jest kilka tras po tym mieście, które skupiają się na dziełach Chagalla, w tym na jego witrażach w Wielkiej Synagodze Paryskiej, kościele Saint-Sulpice i Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

Witraże Chagalla można znaleźć w wielu miejscach na świecie. Oprócz instalacji w Paryżu, znajdują się one również w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Izraelu i innych krajach.

Największa kolekcja witraży Chagalla znajduje się w Musée National Marc Chagall w Nicei we Francji, gdzie znajduje się ponad 100 okien stworzonych przez artystę.

W Stanach Zjednoczonych witraże Chagalla znajdują się w Art Institute of Chicago i National Gallery of Art w Waszyngtonie. W Niemczech są to okna w synagodze w Moguncji i synagodze w Berlinie. W Izraelu są okna w synagodze w Hadassah Medical Center w Jerozolimie.

 

Cmentarz Les Champeaux w Montmorency

Montmorency jest niewielką miejscowością położoną kilkanaście kilometrów od Paryża.

Walory klimatyczno-krajobrazowe odkryli dla Polaków Wielkiej Emigracji: chory na gruźlicę Maurycy Mochnacki i weteran wojen napoleońskich generał Karol Kniaziewicz.

Montmorency, to największa polska nekropolia we Francji, nazywana również panteonem polskiej emigracji.

Piękno tego miejsca przyciągnęło tutaj Juliana Ursyna Niemcewicza. Częstymi bywalcami byli Adam Mickiewicz, książę Adam Czartoryski, Delfina Potocka, Fryderyk Chopin i wielu innych. Wielu naszych rodaków było zauroczonych Montmorency do tego stopnia, że często podejmowali decyzję, aby ich doczesne szczątki spoczęły właśnie na tutejszym cmentarzu.

Pierwszy zmarł Julian Ursyn Niemcewicz (1841), Kniaziewicz zaraz po nim (1842). W ten oto sposób na cmentarzu Champeaux pojawiły się pierwsze polskie nagrobki, dając początek 170-letniej tradycji polskich pochowków.

Montmorency było miejscem pochowków polskiej inteligencji, przedstawicieli wolnych zawodów, duchowieństwa, ludzi kultury, arystokracji czy osób twórczych, znanych i znaczących, których działalność wyraźnie odcisnęła się na obliczu polskiego życia na emigracji i jednocześnie podtrzymywała sprawę polską w czasach niewoli.

Po II wojnie światowej cmentarz zapełniał się grobami uczestników polskiego i francuskiego ruchu oporu, wojskowych, więźniów obozów oraz tych, którzy na zmiany polityczne w Polsce i podzielonej „żelazną kurtyną” Europie odpowiedzieli trwaniem na emigracji.

Na cmentarzu znajduje się również tablica z napisem po francusku: „Narodowi polskiemu, który ofiarował tak wiele swoich dzielnych dzieci Francji – wdzięczne miasto Montmorency i departament Val-d’Oise”

Poza spotkaniem, w tak ważnym dla naszego narodu miejscu, byliśmy skupieni na witrażach. Na francuskich cmentarzach obecność oszkleń nie jest rzadka i dlatego spodziewaliśmy się, że w  Montmorency będzie podobnie.

Nasze odkrycia możecie podziwiać w galerii poniżej.

Kościół Saint Jacques du Haut Pas w Paryżu

Kiedy stanąłem przed kościołem św. Jakuba zastanawiałem się – skąd nazwa du Haut Pas?

Internet to skarbnica wiedzy. Stosunkowo szybko dotarłem do Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników Świętego Jana. Bractwo zostało założone przez mieszczan z włoskiego państewka Amalfi w 1070 roku.

Teren, na którym znajduje się obecnie kościół, a wówczas wybudowano kaplicę, przekazano w 1180 roku Braciom Szpitalnikom z Alto Pascio. Francuzi tłumaczyli tę nazwę jako Haut Pas.

Kaplica służyła jako miejsce odpoczynku dla pielgrzymów na drodze do Composteli, popularnego szlaku pielgrzymkowego w Hiszpanii.

W XVI stuleciu za sprawą Katarzyny Medycejskiej Braci Szpitalników zastąpili benedyktyni, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru przy ul. Saint Denis. Benedyktyni zajęli się rozbudową świątyni, która przez kolejne stulecia zmieniała swój status oraz wygląd.

Kościół położony jest na obszarze, który przez wieki znajdował się poza murami Paryża. Była to parafia okolicznych gospodarstw i wiosek.

W literaturze Victor Hugo używa kościoła jako kościoła parafialnego swojego wielkiego bohatera, Jana Valjeana w arcydziele Hugo – „Nędznicy”.

Fasada kościoła jest skromna. Samotna wieża nie jest wykończona iglicą. Okna mają kształt łuków półokrągłych. Wejście do obiektu dekoruje tympanon oraz rząd korynckich pilastrów.

Mnie oczywiście interesowały witraże a jest ich wewnątrz dużo.

Oszklenia z XIX wieku pochodzą przede wszystkim z paryskiego warsztatu witrażowego Gasparda Gsella, który w latach 1868 – 1871 zdobił tę świątynię.

Zaskakujące jest wprowadzenie w tym obiekcie witraży współczesnych, których autorem jest Jean René Bazaine, francuski malarz i witrażysta. Bazaine był twórcą nowej szkoły paryskiej. Jego obrazy i rysunki są pełne koloru i emocji. Malarz uważał, że „trzeba znaleźć punkt przecięcia się wszystkich uczuć i wrażeń, tam gdzie mieści się sekret wszechświata”.

Na koniec jeszcze dwa XIX-wieczne witraże Gasparda Gsella w wysokich oknach

IX wycieczka Szlakiem Mistrzów Witraży – Dolny Śląsk 2019 cz.1 (Kościół ewangelicki p.w. Marii Panny w Legnicy)

Kościół ewangelicko-augsburski p.w. Marii Panny w Legnicy

Zwiedzanie tego wyjątkowego zabytku było możliwe dzięki wyjątkowej życzliwości księdza Jerzego Gansela i jego współpracowników. Wracaliśmy późnym popołudniem z Kamiennej Góry, ale mimo pół godzinnego opóźnienia mogliśmy zachwycać się wspaniałymi dziełami sztuki.

Kościół Mariacki jest jednym z najstarszych obiektów sakralnych w mieście. Pierwsze wzmianki na temat świątyni są datowane na schyłek XII stulecia. Kościół nazywano Dolnym z uwagi na usytuowanie w niższej części miasta.  Główne zdjęcie wpisu, uczestników wycieczki wykonano na tle sklepionego przejścia w ciągu ulicy biegnącej za ścianą nawy wzdłuż murów miejskich. To bardzo charakterystyczne miejsce. Nad sklepieniem znajduje się prezbiterium, do którego wewnątrz prowadzą strome i wysokie stopnie. Budynek graniczył z murami miasta i w celu zapewnienia mieszkańcom komunikacji ulicznej zdecydowano się na ten zabieg architektoniczny. Warto zwrócić także uwagę na niską wysokość sklepienia, która praktycznie uniemożliwiała przejazd jeźdźca na koniu.

Według przekazów Jana Długosza, to właśnie w tym kościele Henryk Pobożny uczestniczył we mszy w przededniu bitwy z Mongołami 9 kwietnia 1241 r. Podczas wymarszu wojska następnego dnia „ze szczytu kościoła Najświętszej Marii Panny (…) zsunął się kamień i spadł koło głowy jadącego w swojej wspaniałej zbroi księcia i omal nie rozbił mu głowy”. To uznano „za ostrzeżenie dane z nieba, albo za zły znak”. Wojska chrześcijańskie poniosły klęskę. Zginęli dowodzący nimi książę śląski, krakowski i wielkopolski Henryk II Pobożny.

Wnętrze kościoła jest olbrzymie. To niemal 900m2. Nasze zainteresowanie skupiło się oczywiście na witrażach. W nawach bocznych znajduje się ich 14. Przedstawiają one osoby i zdarzenia z historii religii, kościoła oraz z historii Reformacji, Śląska i Legnicy.

Nawrócenie apostoła Pawła, to witraż przesłonięty w swej górnej części balkonem organowym. Pochodzi z warsztatu B. Francke z Naumburga. Herby ofiarodawców przedstawiają od lewej strony rodziny: v. Minutoli, v.Friderici, v. Schwarzenfeld, Kraker, v. Kessel, v. Stülpnagel, v. Buttlar. Witraz został bardzo poważnie uszkodzony po roku 1945. Odnowiono tylko fragmenty a większość brakujących elementów uzupełniono w sposób „niskobudżetowy”.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ważnym witrażem jest przedstawienie księdza doktora Marcina Lutra, który 10 grudnia 1520 roku przy Bramie Elsterskiej w Wittemberdze w towarzystwie profesorów i studentów spalił księgę prawa kanonicznego. Luter miał nadzieję na rzetelny dialog ze stolica apostolska i papieżem Leonem X. Był przekonany, że w trakcie teologicznej dyskusji Słowo Boże musi zwyciężyć.

Do stłoczonej grupy akademickich przyjaciół księdza doktora Marcina Lutra przyłączyli się ciekawscy mieszkańcy. Skupiona w sobie postać Lutra podobna jest do tej znanej z obrazu Cranacha z roku 1520. Luter wrzucając bullę w ogień wypowiedział słowa: „Ponieważ zasmuciłaś świętego Pańskiego, niech cię strawi wieczny ogień”. Jeden z jego przyjaciół dorzuca do niej inne pisma papieskie. W architektonicznych ozdobach cokołu znajduje się herb Lutra. Witraż pochodzi z pracowni Ferdynanda Müllera z Quedlinburga. Ufudowany został przez duchownych i parafian z kościoła Mariackiego: A. Derlin, K. Rothe, H. Zahn… (dalsze nazwiska uległy zniszczeniu)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Witraż z kaplicy chrzcielnej nawiązują do szczególnego stosunku Jezusa do dzieci. Wg słów z Ewangelii Marka: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im, albowiem takich jest Królestwo Boże (Mk 10,14). Witraż jest dziełem A. Seilera z Wrocławia.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Witraż nad ołtarzem, ufundowany został przez cesarza Wilhelma II. W dolnej części widać Ukrzyżowanie i Zmartwychwstanie Pana Jezusa. Nad tą sceną widoczna jest pochylona postać Jadwigi, uznawanej w kościele rzymskokatolickim za świętą i patronkę Śląska, stojącą u ciała swego syna Henryka II Pobożnego na pobojowisku w Legnickim Polu w 1241 roku. Witraż jest dziełem mistrza z Monachium Carla de Bouché.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Od strony północnej widoczny jest witraż niewiast w służbie Jezusa – Marii i Marty (Łk 10, 38-42). W sentencji pod witrażem znajdujemy słowa Jezusa: Maria obrała lepszą cząstkę.

To dzieło jest autorstwa prof. Geigesa z Fryburga Bryzgowijskiego i zgodnie z wolą parafii poświęcony został kościołowi przez kobiety i dziewczęta z parafii.

Na dolnym polu środkowym czytamy: Prof. Geiges Freiburg/Br. 1905. Na polach poniżej obrazu umieszczono rok 1992, w którym. renowacji dokonała firma: Ojciec i Syn Brzezińscy.

(Zbigniew Brzeziński jest również członkiem Stowarzyszenia Miłośników Witraży Ars Vitrea Polona)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wobec tego sąsiadującym witrażem jest przedstawienie mężczyzn w służbie Jezusa. Reprezentują ich apostołowie Piotr i Paweł. Pod spodem umieszczono herb miasta Legnicy. Każdy z apostołów dzierży w ręku swój symbol: Piotr klucz, Paweł miecz Słowa Bożego. Śląski orzeł nad herbem Legnicy mógłby wskazywać na fundatorów tego witraża. Postaci w tym i następnych witrażach mają mocne, soczyste kolory, zgodnie ze średniowiecznym sposobem malowania. Witraż nosi podpis: Kościołowi naszych kochanych kobiet ufundował w 1905 roku patronat parafii. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

W piastowskiej loży książęcej znajduje się witraż przedstawiający pieśniarzy Starego Testamentu, którzy wskazują na Mesjasza. W centralnej części widzimy króla Dawida. Obok niego wyobrażono przywódców lewitów, śpiewaków i twórców psalmów świątynnych, z których najsławniejszym był niewątpliwie Dawid. Z jego lewej strony znajduje się Azaw, pełniący swą służbę na górze Syjon. Po prawej stronie Dawida umieszczono Hamana, wnuka proroka Samuela, z uzdolnionej rodziny śpiewaczej rodu Korah. Za nim znajduje się Etham, sprawujący służbę w świętym namiocie w Gibeonie.

Witraż ten jest autorstwa profesora Oetkena.

Fundatorami byli członkowie parafii, wymienieni w napisie podwitrażowym.

 

Witraż zamontowany nad bogato zdobionym portalem, przedstawia chrześcijańską misję w tej części Śląska.Benedyktyński zakonnik z saksońskiego klasztoru głosi mieszkańcom doliny Kaczawy Ewangelię wnosząc krzyż. Drwal z siekierą wskazuje na wyrąb pierwotnej puszczy i powstanie osady. Rybacy trzymają widły i sieci. Nad całą grupą słuchających wznosi się nie dokończona drewniana budowla kościoła. W głębi błyszczą w słońcu pozostałe resztki śniegu na wzniesieniach Karkonoszy, zwiastując wiosnę. To przesłanie łamiącego mocny lód pogaństwa i dającego początek chrześcijaństwu. Witraż pochodzi z pracowni Oetkena i został ufundowany przez synów członka Rady Parafialnej: Na pamiątkę ojca, królewskiego radcy Henryka Langnera przez jego wdzięcznych synów. 1905.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ważnym dziełem jest witraż  Niemieccy rycerze wraz z polskimi spotkali się na równinie pod Legnicą w 1241 roku w walce z Tatarami. Henryk II Pobożny zdecydował się stanąć wraz z rycerstwem chrześcijańskim i ludnością do walki o wiarę i ojczyznę. Przed przekroczeniem bramy Wrocławskiej, wstąpił z rycerstwem do kościoła Mariackiego, aby poświęcić oręż. Rwącemu się do walki księciu brakowało cierpliwości i dlatego opuścił  mszę przed jej końcem. Zdumieni jego towarzysze spoglądają na wodza, wróżąc z tego nieszczęście. Henryk II odziany w płaszcz trzyma w jednej ręce hełm z orłem, a w drugiej miecz. Na prawo od niego znajduje się rycerz von Rothkirch, który zgodnie z legendą nosił jego sztandar. Poznajemy go po trzech orlich głowach. Za nim stoi rycerz von Zedlitz z klamrą u pasa ozdobioną czerwonym proporczykiem, rycerz von Busewoy (Bożywoj) z orlim tułowiem i szachownicą W środkowej partii z lewa znajduje się grupka rycerzy w pancerzach: panowie von Brauchitsch i von Reinbaben za skaczącym jeleniem, von Prittwitz z czarno-żółtą szachownicą, von Nostitz z rogami bawołu. Nad nimi, ponad kreską, od lewa na prawo, tarcze von Köckritza z trzema liliami, von Seydlitza z trzema rybami i von Tschammera z rogami jelenia i bawołu. Z przeciwnej strony tego pola przedstawiono korpus łosia von Abschatz, głowę byka panów Strachwitz i ozdobioną wieżami warownię panów Pogarell. Przy ołtarzu kapłan wraz z ministrantami odprawia mszę. Na galerii muzykanci trąbią w trąby i biją w bębny. Witraż zaprojektowali synowie prof. Linnemana z Franfurtu nad Menem. Pod witrażem umieszczono napis: Ufundowano przez członków parafii Piotra i Pawła. A.D. 1905. 

 

 

W przeciwieństwie do poprzedniego wojennego witraża przedstawiającego Henryka II, w tym dziele widzimy scenę pełną spokoju.  Następca Henryka Pobożnego – książę Fryderyk II na Legnicy i Brzegu oraz Wołowie, zwolennik Reformacji, zawarł z księciem Albrechtem Hohenzollernem pruskim umowę na przeżycie. Dzięki jego poparciu już w 1522 roku w kościele Mariackim w Legnicy Fabian Eckel głosił czystą Ewangelię zgodnie z naukami Lutra, a od 1524 roku udzielał sakramentu Komunii Świętej pod dwiema postaciami – Chleba i Wina czyli Ciała i Krwi Chrystusa.

Na witrażu widzimy parę książęcą przed ołtarzem przyjmującą przy prostym stole sakrament Komunii Świętej pod dwiema postaciami. Przyjmują ją książę Fryderyk II i jego żona Zofia von Brandenburg-Ansbach. Rysy twarzy księcia i jego żony wyrażają głębokie przejęcie się obrządkiem. Między młodzieżą szlachecką i dworzanami widać postać Valentina Trozendorfa, sławnego rektora pierwszej wyższej uczelni ewangelickiej w Złotoryi w zsekularyzowanym dawnym klasztorze. Trozendorf często przebywał w Legnicy i brał żywy udział w rozwoju Reformacji w księstwie.

Witraż wykonali synowie prof. Linemanna z Frankfurtu nad Menem. Podpisy pod nim wymieniają fundatorów, członków parafii (1905r.)

 

 

 

 

Na koniec zostawiliśmy historycznie najważniejszy witraż. Przedstawia on uczonych niemieckich w służbie Ewangelii, reformatorów Kościoła i systemu szkolnego, zajętych tłumaczeniem Starego Testamentu. Marcin Luter analizuje pewną kwestię językową, rozważaną przez Filipa Melanchtona oraz Jana Bugenhagena. Problem ten poruszył uczony kaznodzieja zamkowy Kasper Cruciger oraz uczony rabin znawca Starego Testamentu, których Luter prosi o ocenę.

Jest to kolejny witraż wykonany przez braci Linnemann z Frankfurtu nad Menem.  Ofiarodawcami tego witraża byli uczniowie szkół legnickich. Wskazują na to napisy pod witrażem. Po lewej stronie: Królewskie Gimnazjum, po prawej stronie: Gimnazjum. Pod spodem w formie stempli umieszczono napisy, od lewej do prawej: Miejska Szkoła Realna w Legnicy, Szkoła Rolnicza w Legnicy i Królewskie Seminarium Nauczycielskie w Legnicy. 

 

 

 

 

Jeszcze raz przypomnijmy Zbigniewa Brzezińskiego, który wraz ze swym ojcem odnowił witraże w tym kościele tak, że nie tylko wymienił ołowiane ramki, lecz także uzupełnił rozległe niekiedy uszkodzenia w szkle i oczyścił je.

Dzisiaj witraże te znowu błyszczą pierwotnym blaskiem. Na zewnątrz witraże zabezpieczono siatką. Przy sposobności wyraża się podziękowanie wszystkim ofiarodawcom, którzy przyczynili się do zebrania funduszy na wyremontowanie tak pięknego obiektu służącemu od czasów Reformacji po dzień dzisiejszy Ludowi Bożemu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej. 

IX wycieczka z cyklu Szlakiem Mistrzów Witraży – Dolny Śląsk 2019

W dniach 21 i 22 września 2019 miłośnicy sztuki witraży skupieni wokół Stowarzyszenia Miłośników Witraży ARS VITREA POLONA z inicjatywy BarwySzkla.pl odbyła się IX wycieczka z cyklu Szlakiem Mistrzów Witraży.

Tym razem, ponad trzydziestoosobowa grupa, spotkała się na Dolnym Śląsku. Mimo, że ówczesna jesień nie rozpieszczała nas pogodowo, to podczas wycieczki słoneczna, ciepła aura była bardzo sprzyjająca. Program jak zwykle był bogaty, ambitny i zakładał odwiedzenie kilkunastu fascynujących obiektów:

  • Legnica – Kościół ewangelicki p.w. Marii Panny
  • Jawor – Ratusz z salą Rajców
  • Jawor – Parafia Ewangelicko-Augsburska
  • Jawor – Kościół p.w. Św. Marcina
  • Kamienna Góra – Ratusz
  • Karpniki – Zamek Karpniki
  • Karpniki – Pałac Dębowy (willa)
  • Jelenia Góra – Pałac Paulinum
  • Jelenia Góra – Bazylika Mniejsza pw. św. Erazma i Pankracego
  • Jelenia Góra – Muzeum Karkonoskie
  • Lwówek Śląski – Ratusz
  • Mściwojów – Kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
  • Świebodzice – Kościół Św. Brata Alberta Chmielowskiego
  • Wałbrzych – Kościół pw. św. Aniołów Stróżów
  • Jedlina Zdrój – Kościół p.w. Trójcy Świętej
  • Świdnica – Katedra św. Stanisława i św. Wacława
  • Świdnica – Dawne Gimnazjum Miejskie
  • Legnica – Pracownia VITRO Zbigniewa Brzezińskiego.

 

W kolejnych odsłonach zaprezentujemy i opiszemy zrealizowane etapy naszej wycieczki.

easyArt zaprasza na wykłady – Szlakiem Mistrzów Witraży

Uczestnicy wycieczki towarzyszącej Konferencji Naukowej „Witraże – dziedzictwo cenne czy niechciane?”

Wycieczki Szlakiem Mistrzów Witraży zainaugurował w roku 2010 dwudniowy wypad do Krakowa.

  • I wycieczka – 2010 Kraków LINK DO RELACJI
  • II wycieczka – 2011 Rypin i Włocławek
  • III wycieczka – 2012 Łódź
  • IV wycieczka – 2013 Wrocław LINK DO RELACJI
  • V wycieczka – 2014 Toruń LINK DO RELACJI
  • VI wycieczka – 2015 Częstochowa
  • VII wycieczka – 2017 Katowice LINK DO RELACJI
  • VIII wycieczka – 2018 Mazowsze (przy konferencji AVP)
  • IX wycieczka – 2019 Dolny Śląsk (planowana 21-22.09.2019) LINK DO INFORMACJI

Równolegle organizowane były co dwa lata wycieczki w ramach konferencji naukowych Stowarzyszenia Miłośników Witraży oraz wiele indywidualnych wypadów.

Na bazie tych doświadczeń, zgromadzonych zdjęć powstało wiele opracowań np. na łamach/stronach barwyszkla.pl.

Od października 2019 easyArt zaprasza na regularne spotkania do Legionowa.

Pracownia Witraży i Mozaiki easyArt udostępni co miesiąc swoją salkę wykładową w Legionowie przy ul. Jagiellońskiej 8

Szczegółowy kalendarz znajdziecie naciskając link

IX wycieczka z cyklu Szlakiem Mistrzów Witraży – Dolny Śląsk 2019

Stowarzyszenie Miłośników Witraży Ars Vitrea Polona oraz Barwy Szkła zapraszają na kolejną IX wycieczkę z cyklu „Szlakiem Mistrzów Witraży”

Tym razem spotkamy się na Dolnym Śląsku.

Jak zawsze będzie to sobota i niedziela, tym razem zapraszamy
w dniach 21 i 22 września 2019 r. 

Warunki uczestnictwa w wycieczce:

  • Zgłoszenia przyjmowaliśmy do dnia 31 sierpnia 2019 roku.
  • Liczba uczestników wycieczki – 27 osób (w tym 2 gości: Zbyszek Brzeziński oraz Sławek Oleszczuk)
  • Koszt za udział w wycieczce wynosi 120 zł od uczestnika
  • Zebrane pieniądze będą przeznaczone na pokrycie kosztów autokaru oraz części kosztów spotkania wieczornego.
  • Dojazd, zakwaterowanie, wyżywienie każdy z uczestników organizuje i pokrywa we własnym zakresie.
  • Będziemy podróżowali autokarem
  • Wycieczka rozpoczyna się w sobotę Legnicy oraz kończy w niedziele w tym samym mieście – odjeżdżać będziemy z okolic hotelu przy Baszcie
  • W Legnicy jest kilka ciekawych hoteli – link do Google Maps (ja będę nocował w Hotelu przy Baszcie)
  • Poniżej 3 rozkłady jazdy PKP na linii Legnica – Wrocław
  • W sobotę wieczorem o godz. 19.00 spotkanie towarzyskie przy lampce wina – Provincia Cafee Bistro Bar ul. Złotoryjska 25 https://www.facebook.com/provinciabistro/.
  • Rozliczenie wycieczki:
    • Udział zgłosiło 25 osób i po uwzględnieniu wpłaty 120 zł. dysponujemy kwotą 3.000 zł.
    • Koszt autokaru to 2 x 1100 = 2.200 zł.
    • Na spotkanie mamy zatem 800 zł. (gdyby wyszło więcej, to zrobimy zrzutkę)

Zgłoszenia przyjmowane są wyłącznie w formie e-mail na adres andrzej@bochacz.com
tytuł e-mail  –  Wycieczka Dolny Śląsk

W zwrotnym e-mail przekażemy informację, czy rezerwacja jest jeszcze możliwa. W przypadku pozytywnej odpowiedzi rezerwacja będzie aktywna 2 dni robocze, w ciągu których należy dokonać wpłaty w wysokości 100 zł za 1 uczestnika na wskazane konto.

Link do szczegółowego programu wycieczki (proszę o uwagi do opisów)

Program X Konferencji Naukowej Ars Vitrea Polona – Legionowo 2018 r.

STOWARZYSZENIE MIŁOŚNIKÓW WITRAŻY ARS VITREA POLONA

URZĄD MIASTA LEGIONOWO

STAROSTWO POWIATOWE LEGIONOWO

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W LEGIONOWIE

KurierGalicyjski.com

BarwySzkla.pl

 

X KONFERENCJA NAUKOWA ZORGANIZOWANA Z OKAZJI 20-LECIA STOWARZYSZENIA MIŁOŚNIKÓW WITRAŻY

– WITRAŻE – SZTUKA WCIĄŻ ODKRYWANA

LEGIONOWO 25-27 MAJA 2018

 

PATRONAT HONOROWY: PREZYDENT LEGIONOWA – ROMAN SMOGORZEWSKI

WYDARZENIE ZOSTAŁO OBJĘTE PATRONATEM EUROPEJSKIEGO ROKU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO 2018

MIEJSCE KONFERENCJI: MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W LEGIONOWIE

UL. TADEUSZA KOŚCIUSZKI 8A

PROGRAM KONFERENCJI

25 MAJA, PIĄTEK

9.00 – 9.30 OTWARCIE KONFERENCJI

Wystąpienie Prezydenta Legionowa – Romana Smogorzewskiego

9.30 – 9.50 PROF. DR HAB. ARCH. KRYSTYNA PAWŁOWSKA

Kraków, Politechnika Krakowska, AVP

Stowarzyszenie Miłośników Witraży – dwadzieścia lat działalności

9.50 – 10.10 DR ANDRZEJ DOMARZEWSKI

Kraków, Politechnika Krakowska

Niektóre aspekty oddziaływania sztuki witrażowej w wybranych współczesnych i zabytkowych wnętrzach sakralnych

10.10 – 10.30 DR HAB. INŻ. ARCH. ANDRZEJ BIAŁKIEWICZ

Kraków, Politechnika Krakowska, AVP

Witraż okazjonalny

10.30 – 10.40 DANUTA CZAPCZYŃSKA-KLESZCZYŃSKA

Kraków, AVP, CVP

Witraże w kościele św. Michała Archanioła w Lublinie. Przyczynek do dziejów warszawskiej pracowni Franciszka Białkowskiego

10.40 – 11.10 PRZERWA KAWOWA

11.10 – 11.30 DR ANDRZEJ LASKOWSKI

Kraków, Uniwersytet Ekonomiczny

Odkrywanie „ukrytego”. O najstarszych witrażach gorlickiej fary

11.30 – 11.40 ANNA ZEŃCZAK

Kraków, AVP

Sprawa witraży do Mauzoleum w Muzeum Wojska w Warszawie (1933–1938)

11.40 – 12.00 ANNA RADŁOWSKA-TABOR

Gliwice, AVP

Leśni święci

12.00 – 12.10 JOANNA WOJCIECHOWSKA-KUCIĘBA

Lublin, AVP

Mało znane przedstawienia witrażowe w kościele św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Serokomli

12.10 – 12.30 JURIJ SMIRNOW

Lwów, AVP

Kwestia katalogu witraży we Lwowie i na terenie Ukrainy Zachodniej

12.30 – 13.00 DYSKUSJA

13.00 – 14.00 PRZERWA OBIADOWA

14.00 – 14.10 DR KATARZYNA BRZEZINA-SCHEUERER

Kraków, Uniwersytet Jagielloński

Uczniowie krakowskich pracowni witrażowych uzupełniający wiedzę w zawodowej szkole dokształcającej w dwudziestoleciu międzywojennym

14.10 – 14.20 DR MAŁGORZATA REINHARD-CHLANDA

Kraków, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, AVP

Witraż Galicji i Lodomerii w darze dla Votivkirche w Wiedniu

14.20 – 14.40 IRENA KONTNY

Katowice, Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego, AVP

Nieznane dzieła śląskich projektantów. Przyczynek do poznania witraży na obszarze województwa śląskiego w okresie międzywojennym

14.40 – 15.00 DAGMARA WÓJCIK

Gliwice

Nieznane realizacje Instytutu Witrażowego Seilera w Gliwicach Łabędach

15.00 – 15.20 ELŻBIETA GAJEWSKA-PROROK

Wrocław, Muzeum Narodowe, AVP, CVP

ZUZANNA MIKOŁAJEK

Wrocław, Muzeum Narodowe

Nieznane projekty witraży berlińskiego malarza Ludwiga Burgera w zbiorach wrocławskich

15.20 – 15.50 PRZERWA KAWOWA

15.50 – 16.10 ANNA SIEMIENIEC

Uniwersytet Warszawski, AVP

Witraże Adama Stalony-Dobrzańskiego zrealizowane w Zakładzie Witrażów S.G. Żeleński

16.10 – 16.30 DR JANINA DZIK

Kraków

Recepcja pism mistycznych Marii Valtorty w twórczości witrażowej Jerzego Skąpskiego

16.30 – 16.50 PROF. DR HAB. INŻ. ARCH. MARIA J. ŻYCHOWSKA

Kraków, Politechnika Krakowska, AVP

Szkło architektoniczne

16.50 – 17.00 ADAM KAŹMIERCZAK

Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Witraż z przedstawieniami herbowymi z końca XIX w. w zamku w Osiecznej – problem konserwacji i rekonstrukcji 17.00 – 17.30 DYSKUSJA

17.45 Wernisaż wystawy

Witraże – sztuka wciąż odkrywana

18.30 WALNE ZEBRANIE STOWARZYSZENIA MIŁOŚNIKÓW WITRAŻY

 

26 MAJA, SOBOTA

ZWIEDZANIE 8.30 – 17.15

8.30 WYJAZD Z LEGIONOWA (DWORZEC PKP)

→ PRUSZKÓW (kościół św. Kazimierza) → PODKOWA LEŚNA (kościół św. Krzysztofa) → ŻYRARDÓW (kościół Matki Bożej Pocieszenia) → WISKITKI (kościół Wszystkich Świętych i św. Stanisława) → GUZÓW (kościół św. Feliksa de Valois) → Ożarów Mazowiecki

14.00 – 14.45 PRZERWA OBIADOWA

→Ożarów Mazowiecki (Sanktuarium Miłosierdzia Bożego) → Warszawa (kościół prawosławny św. Jana Klimaka) → Warszawa (kościół Narodzenia NMP) →

17.15 POWRÓT DO LEGIONOWA (DWORZEC PKP)

19.00 SPOTKANIE TOWARZYSKIE

 

27 MAJA, NIEDZIELA

9.00 – 9.20 DR DOBROSŁAWA HORZELA

Kraków, Uniwersytet Jagielloński, CVP

Z badań nad relacjami polsko-austriackimi w malarstwie witrażowym ok. 1400

9.20 – 9.40 DR JOANNA WOLAŃSKA

Kraków

Witraże w prezbiterium katedry w Częstochowie

9.40 – 10.00 EWA KALBARCZYK-KŁAK

Opole, Narodowy Instytut Dziedzictwa OT w Opolu

Realizacje warsztatu Mayera w województwie opolskim

10.00 – 10.20 DR MARTA SIENKIEWICZ

Wrocław, Akademia Sztuk Pięknych

Tajemnice strychu wieży kościelnej w Przełazach

10.20 – 10.40 KRYSTYNA RYPNIEWSKA

Koszalin, Muzeum w Koszalinie

Witraże koszalińskiej katedry w świetle źródeł archiwalnych

10.40 – 10.50 MAŁGORZATA BIELA

Lębork, AVP

Witraże słupskiego ratusza

10.50 – 11.20 PRZERWA KAWOWA

11.20 – 11.40 WERONIKA WOJNOWSKA

Frombork, Muzeum Mikołaja Kopernika

Witraże – niedoceniane dziedzictwo Warmii

i Mazur. Próba inwentaryzacji

11.40 – 12.00 ANNA PACANOWSKA, MAREK MAKGOŁOWACZ

Lidzbark Warmiński, Pracownia Konserwacji i Rekonstrukcji Witraży

Święta Warmia – neogotyckie witraże sakralne

12.00 – 12.20 JOANNA PIOTROWSKA

Olsztyn, Narodowy Instytut Dziedzictwa OT w Olsztynie

Współczesna forma, niezmienne treści. Zespół witraży w kościele św. Jakuba Apostoła

w Olsztynie

12.20 – 12.30 EWA WITKOWICZ-PAŁKA

Malbork, Muzeum Zamkowe, AVP

Nieznane witraże i kartony Franza Lauterbacha w Landesmuseum w Hanowerze. Przyczynek do badań nad malborskim okresem twórczości witrażysty

12.30 – 12.50 JOANNA UTZIG

Kraków, Uniwersytet Jagielloński

„Korpus witraży średniowiecznych w Polsce” – sprawozdanie z prac. Odkrycia, nowe

interpretacje, metodologia

12.50 – 13.00 DR TOMASZ SZYBISTY

Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny, AVP, CVP

„Korpus witraży z lat 1800–1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej

i przemyskiej” – wyniki i perspektywy

13.00 – 13.30 DYSKUSJA ORAZ PODSUMOWANIE KONFERENCJI

13.30 PRZERWA OBIADOWA

Konferencji towarzyszą wystawy:

WITRAŻE – SZTUKA WCIĄŻ ODKRYWANA

oraz

PIĘKNO W SZKLE ZACZAROWANE

Fotografie Anny Radłowskiej-Tabor

VII wycieczka Szlakiem Mistrzów Witraży 2017 – Katowice 2017 cz.2

Przedostatnim etapem sobotniej części wycieczki był kościół garnizonowy p.w. św. Barbary w Gliwicach. Przywitał nas głęboką czerwienią ceglanych murów. Wewnątrz cisza sprzyjająca skupieniu i rozważaniom, którą zakłóciliśmy pełni ciekawości. Świątynia stoi w centrum miasta, przy ul. Dworcowej, która w drugiej połowie XIX wieku, po otwarciu dworca kolejowego, stała się najbardziej reprezentacyjną w mieście. Wcześniej prowadził tędy ważny trakt handlowy. Zapewne z tego powodu pod koniec XV stulecia wzniesiono tutaj kościółek poświęcony świętej Barbarze.

[button color=”red” size=”small” link=”https://youtu.be/Qkj6OUGMGtw” target=”blank” ]Link do prezentacji zdjęć[/button]

W połowie XIX wieku wzniesiono nową, murowaną  świątynię wg projektu słynnego architekta pruskiego – Friedricha Augusta Stülera. Do końca II wojny światowej kościół służył tutejszym ewangelikom.

Wewnątrz znajdują się oryginalne XIX-wieczne witraże a wśród nich dwa z przedstawieniem archaniołów wykonane w Monachijskim Zakładzie Witraży i Mozaik Franca Mayera.

Spotkanie z gliwickimi witrażami zakończyliśmy w kościele p.w. św. Piotra i Pawła. Nad wejściem do świątyni piękna mozaika z apostołami.  Niestety większość witraży nie przetrwało działań wojennych a pierwotna wersja pochodziła z firmy A. Kliem z Raciborza. Ich miejsce zastąpiły dzieła z lat 50-tych. Jedyne zachowane przedwojenne witraże znajdują się nad ołtarzami bocznymi. Nad ołtarzem Najświętszej Marii Panny widnieje witraż przedstawiający Marię, jako Królową Różańca Świętego. Jezus przekazuje Św. Dominikowi różaniec, obok klęczy Św. Katarzyna ze Sieny. Witraż ufundowała Kongregacja Różańca Świętego z parafii Wszystkich Świętych. Nad ołtarzem Serca Jezusowego znajduje się witraż przedstawiający Świętą Rodzinę z Trójcą Świętą. W portalu głównym – w celu lepszego oświetlenia przedsionka – w 1911 roku zamontowano witraż Adoracji Baranka Bożego przez aniołów wykonany przez firmę Franca Mayera z Monachium. W ostatnich latach do świątyni wprowadzono nowoczesne przeszklenia w formie fusingowych kół wykonanych przez firmę Glassini z Chorzowa. Pierwszy przedstawia logo Pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Ojczyzny w 1999 roku, drugi zawiera logo Pielgrzymki Jana Pawła II do Gliwic, trzeci – herb Biskupa Gliwickiego Jana Wieczorka z okazji 25-lecia sakry biskupiej , czwarty – emblemat pt. Eucharystia fundamentem wspólnoty parafialnej upamiętniający 100. rocznicę ustanowienia parafii.

 

Po intensywnym dniu pełnym słonecznych wrażeń wieczór zasłużenie spędziliśmy przy herbatce, ciastku i nie tylko. Jak zawsze najważniejsze, że tych kilka godzin upłynęło jak zawsze w typowo witrażowej atmosferze.

Niedzielny poranek, z lekka rześki a wkrótce uroczo ciepły i równie słoneczny jak sobota, rozpoczęliśmy wizyta w katowickim kościele p.w. św. Piotra i Pawła. Można by powiedzieć, że  była to niejako kontynuacja gliwickiej części, gdyż pozostaliśmy pod urokiem tych samych apostołów, ale w innym mieście. W prezbiterium i nawach umieszczone są witraże przedstawiające postacie św. Piotra i św. Pawła, Świętą Rodzinę, Matkę Bożą Bolesną oraz postać Jezusa, przyjaciela dzieci.