Barwy Szkła Czasopismo dla miłośników witraży
Jan Sas
Różne są metody ekspozycji witraża. Jedną z nich jest szyba zespolona z witrażem. Oznacz to zamknięcie szklanej pracy między dwoma taflami szkła float i uszczelnienie wszystkich połączeń.
Zadanie jest możliwe do zrealizowania również w warunkach amatorskich. Wystarczy odrobina cierpliwości i dokładności.
Podczas realizacji tego zadania należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
1. Wszystkie klejone powierzchnie muszą być dokładnie wyczyszczone, umyte, odtłuszczone i wysuszone.
2. Powietrze zamknięte w zespoleniu w warunkach amatorskich będzie zawierało parę wodną. Szyba zespolona po wystawieniu na warunki atmosferyczne będzie przyczyniała się do skraplania się wody na zimnej szybie. Aby uniknąć tego niekorzystanego zjawiska, do wnętrza ramki dystansowej należy wsypywać tzw. sito molekularne. Są to niewielkie granulki, które maja właściwości regulowania i wchłaniania nadmiary pary wodnej.
3. Szyba zespolona ma grubość wynikającą z sumy grubości dwóch tafli szkła, jednej lub dwóch wysokości ramek dystansowych oraz grubości witraża lub specjalnego płaskownika przylutowanego na obrzeżu.
4. Ramki dystansowe są dostępne w kilku wysokościach od 6 mm do 16mm. Najczęściej są dostępne w postaci srebrnego aluminium lub czarnej. Dostępne są także tzw. ramki ciepłe wykonane z tworzywa sztucznego w różnych kolorach.
5. Do klejenia szyby zespolonej używa się specjalnej masy butylowej lub silikonowej. Masa najczęściej dystrybuowana jest w kolorze czarnym.
6. Szyba zespolona w kształcie prostokąta wymaga użycia specjalnych kątowników do łączenia ramek dystansowych.
7. Szyba zespolona w kształcie owalu wymaga precyzyjnego wygięcia ramki dystansowej.
W dalszej części tego opracowania przedstawimy proces przygotowania dla witraża w kształcie elipsy.
-
- Witraż ułożony na szablonie ze sklejki drewnianej
-
- Krawędź witraża w zbliżeniu. Wzdłuż obrzeża przylutowano miedziany płaskownik 3×0,5mm, który będzie trzymał elementy między ramkami dystansowymi
-
- Wyginanie ramki dystansowej w okrąg. Proces należy wykonywać w kilkunastu etapach stopniowo wyginając coraz głębiej.
-
- Wyginanie ramki dystansowej wymaga dużej uwagi ze względu na prostokątny przekrój oraz bardzo cienką grubość ścianki.
-
- Precyzyjne dopasowanie wygiętej wstępnie w okrąg ramki dystansowej do szablonu o kształcie elipsy
-
- W procesie dopasowania bardzo pomocne są gwoździe wbijane z obu stron ramki dystansowej.
-
- Przyklejanie pierwszej ramki do spodniej tafli szkła.
-
- Pomocne jest takie układanie ramki dystansowej, aby pozostawić kilkumilimetrowy margines. W celu uniknięcia porysowania szkła wskazane jest wykonywanie wszystkich czynności na czystej tkaninie.
-
- Na pierwszą ramkę dystansową układamy witraż. Na nim umieszczamy druga ramkę dystansową i przykrywamy druga taflą szkła.
-
- Ramki dystansowe na swoich bokach maja warstwę klejącą, która jest zabezpieczona taśmą. Ten „drobiazg” bardzo ułatwia montaż.
-
- Aby uniknąć ewentualnych przesunięć należy jak najszybciej obciążyć zespolenie.
-
- Po krótkim czasie można użyć ścisków stolarskich. Muszą one jednak być zabezpieczone plastikowymi nakładkami lub drewnianymi klockami. Korzystając ze ścisków stolarskich należy zachować właściwe wyczucie, aby nie uszkodzić zespolenia.
-
- Ostatnim etapem jest wypełnienie boków ramek dystansowych, aż do krawędzi szklanych tafli masą butylowa lub silikonową.
-
- Po wyrównaniu powierzchni masy należy odstawić zespolenie na kilkanaście godzin dla stwardnienia kleju.
Gotowe zespolenie o kształcie elipsy
Gotowe zespolenie o kształcie prostokąta.
