Anioł Stróż – witraż Johna LaFarge w Unity Church

Unity Church w North Easton w stanie Massachusetts, to świątynia związana z rodziną Ames. Byli oni znanymi filantropami, którzy w dużej mierze przyczynili się do gospodarczego i kulturalnego rozwoju miasta w 2 połowie XIX wieku. Kościół został zaprojektowany przez Johna Amesa Mitchell’a Jr. w 1875 roku. Architekt nadał mu cechy stylu angielskiego. W późniejszych latach jego wnętrze zostało przebudowane przez Henry’ego Vaughn’a, czołowego przedstawiciela nurtu Gothic Revival. W kościele uwagę przykuwają dwa niesamowite witraże, powstałe w latach 1883-1887, których autorem jest wybitny, amerykański witrażysta, John La Farge. Pierwsze z okien z przedstawieniem Anioła Stróża poświęcone jest pamięci Helen Angier Ames. Drugie, nazywane Oknem Mądrości powstało dla upamiętnienia gubernatora Olivera Ames oraz dwóch innych mężczyzn z jego rodziny.

Okno z przedstawieniem Anioła Stróża zamówione zostało przez Fredericka Lothropa Ames, dla uczczenia pamięci jego jedynej siostry Helen Angier Ames, która zmarła w 1882 roku, w wieku 46 lat. Mało brakowało, a La Farge nie mógłby go wykonać. Artysta popadł w konflikt z firmą Tiffany’ego, pojawiły się również podejrzenia co do przestępstw finansowych w jego własnej firmie. Dopiero po oczyszczeniu z zarzutów, La Farge mógł kontynuować prace nad witrażem, który ukończył w 1887 roku.

Centralne miejsce w dolnej części witraża zajmuje Anioł Stróż o rozłożystych skrzydłach, odziany w różową szatę. Po jego bokach widać dwie siedzące postacie. Kobieta po lewej w błękitnych szatach to Smutek, natomiast po prawej przedstawiona została Potrzeba, ubrana na zielono. Ponad nimi, w górnej części okna widoczna jest bogato zdobiona, złota trumna otoczona przez rozmodlone anioły, ubrane w szaty z opalizującego szkła. Tło witraża utworzone jest z malutkich kawałeczków szkła, przypominających misterną mozaikę. Błękitne i turkusowe punkciki na brązowym tle zdają się migotać i sprawiają, że całość nabiera mistycznego wyrazu.

John La Farge był jednym z najbardziej utalentowanych, wszechstronnych i kreatywnych artystów amerykańskich XIX wieku, a witraże do Unity Church zaliczane są do jego najlepszych prac. Wykorzystanie szerokiej gamy barwnej, z zastosowaniem opalizującego szkła, a także przemyślana kompozycja i alegoryczny charakter przedstawionego na witrażu tematu, czynią z niego niezwykle kunsztowne i eleganckie dzieło na wysokim poziomie.