Judyta Cukrowska
Każdego roku setki tysięcy ludzi odwiedzają Chicago Cultural Center, co czyni je jednym z najczęściej odwiedzanych atrakcji w tym mieście. Oszałamiający, charakterystyczny budynek posiada dwie wspaniałe kopuły witrażowe.
Ukończony w 1897 roku jako Centralna Biblioteka Publiczna, budynek został zaprojektowany tak, by pokazać, że Chicago wyrosło na wyrafinowaną metropolię.
Najwspanialsi architekci i rzemieślnicy w kraju, wykorzystując najlepsze materiały, takie jak rzadki importowany marmur, polerowany mosiądz, drobne mozaiki ze szkła Favrile, macicę perłową i kolorowe kamienie stworzyli wspaniałą architektoniczną bryłę.
W lutym 1892 roku firma Boston z Shepley Rutan i Coolidge otrzymała kontrakt na zaprojektowanie biblioteki.
Ostateczną koncepcją architektów dla biblioteki był neoklasyczny budynek, w którym zawarte zostały potężne greckie kolumny i mocne łuki rzymskie.
Prace budowlane zakończono w 1897 roku i mieszkańcy Chicago mogli podziwiać budynek, mieszczący wspaniałą bibliotekę. Dziennie kilka tysięcy osób przybywało aby zobaczyć olśniewające witrażowe kopuły, schody z białych marmurów z Carrary, ściany, ozdobione lśniącą macicą perłową, kolorowe mozaiki szklane, piękne kasetonowe sufity czy zielony marmur w Sali Memoriału Wojennego.
Obiekt został wybudowany w kształcie litery U. Mierzy on ponad 107 metrów z północy na południe, 40 metrów ze wschodu na zachód i ponad 27 metrów od chodnika do balustrady. Grube na prawie metr ściany wykonane są z wapienia z Indiany na granitowym cokole. Z zewnątrz budynek wygląda na trzy kondygnacyjny, ale wewnątrz rzeczywiście jest pięć pięter.
W 1991 roku budowla została ustanowiona jako Chicago Cultural Center przez Departament Spraw Kultury.
W dachu, w południowej części budynku znajduje się największy na świecie witraż Tiffany’ego – 11,5 metrowej średnicy kopuła wykonana z 30000 kawałków szkła.
Drugi witraż, przywrócony do dawnej świetności w 2008 roku, znajdujący się w północnej stronie budynku jest kopułą o średnicy 12,1 metra, wykonaną z 50000 kawałków szkła, ułożonego w skomplikowany renesansowy wzór, zaprojektowaną przez Healy’a i Milleta.
12-metrowej średnicy witrażowa kopuła została stworzona w odcieniach jasnobrązowym, beżowym i ochry i jest aktualnie oświetlana elektrycznie. Pierwotnie była oświetlona przez światło słoneczne.
Kopuła posiada żeliwny ściągacz, wyprodukowany przez Braci Winslow z Chicago. Wstawka w podłodze z pustaków szklanych pierwotnie była przewidziana do tego, by naturalne światło z kopuły przenikało na pierwsze piętro, znajdujące się poniżej.
Wspaniała, półprzezroczysta kopuła, o średnicy 11,5 metra, wykonana została ze szkła Tiffany Favrile, ciętego w kształcie rybich łusek. Na szczycie kopuły są znaki zodiaku. Teraz oświetlana jest elektrycznie, pierwotnie światłem słonecznym.
U podstawy kopuły znajduje się cytat z brytyjskiego autora Joseph’a Addison’a.
Szklana kopuła, oprawy oświetleniowe, kinkiety ścienne oraz żyrandole zostały wykonane przez firmę Tiffany Company z Nowego Jorku.
Konstrukcja nośna kopuły została skonstruowana przez firmę z Chicago.
Na wschodniej i zachodniej stronie sali znajdują się cytaty w języku greckim, chińskim, arabskim, hebrajskim, w egipskich hieroglifach, włoskim, niemieckim, francuskim, łacińskim i hiszpańskim.
Czarne, zdobione skrzynki w rogach pomieszczenia były niegdyś używane jako windy, służące do transportu książek.
Przywrócenie świetności największej szklanej kopule Tiffany’ego na świecie zostało ukończone w 2008 roku z inspirującymi rezultatami.
Projekt renowacji przywrócił kopułę do pierwotnej wizji Tiffany’ego.
Teraz kopułę można oglądać taka, jaka była w 1897 roku, kiedy budynek otwarto pierwszy raz jako Publiczną Bibliotekę w Chicago.
Beton i miedzi na zewnątrz kopuły, które zostały dodane w 1930 roku, zostały usunięte.
Kopuła obejmuje powierzchnię ponad 300 metrów kwadratowych.
Składa się z 30.000 kawałków szkła, podzielonych w 243 sekcjach w ozdobnej ramie żeliwnej. Aby odrestaurować szyby, panele wyjęto z ram i przewieziono do światowej sławy studia szkła. Panele demontowano tak, by każdy kawałek szkła mógł być czyszczony ręcznie i naprawiany w razie potrzeby, a następnie ponownie zamontowany w całość witraża.
Wspaniałe światło świeci teraz przez szybę, zmieniając subtelne kolory przywróconej jakości zabytkowego szkła.
Żeliwnym ramom nadano nową aplikację z oryginalnym wykończeniem aluminiowych liści. Delikatne oświetlenie rozety wokół gzymsu kopuły, które nie było używane od dziesięcioleci, także zostało odnowione, tworząc eleganckie połączenie pomiędzy górną i dolną częścią pokoju.
Ostatnim krokiem było zainstalowanie ponowne odrestaurowanych szklanych paneli.
Preston Bradley Hall pod odnowioną kopułą ponownie zostało otwarte w dniu 1 lipca 2008 roku i przez całe lato rekordowe tłumy przychodziły do Chicago Cultural Center, aby zobaczyć ozdobę w koronie budynku.
W całym wnętrzu budynku ściany są wykonane techniką, w której marmur inkrustowany jest różnymi materiałami, takimi jak lśniące szkło Favrile, kolorowy kamień, macica perłowa, złote liście czy mozaika.
Technika ta sprawia, że ściany wyglądają jak drogocenna biżuteria.
W związku z dużą ilością sadzy w powietrzu w Chicago, wybór szkła i marmuru był bardzo praktyczny, zarówno w kwestii estetyki, jak i higieny, ponieważ te materiały mogą być łatwo czyszczone.
Wielkie schody z białego marmuru z Carrary zostały ozdobione mozaiką, zaprojektowaną przez Roberta C. Spencer’a, Jr Shepley Rutan’a i Coolidge’a. Mozaiki wykonano w Tiffany Studios w Nowym Jorku.
Na trzecim piętrze klatka schodowa ozdobiona jest już mniej wyszukanymi marmurami i mozaikami, włoskimi i amerykańskimi.
Chicago Cultural Center przyciąga tysiące turystów rocznie – ludzi w każdym wieku i każdej narodowości, mieszkańców i turystów – którzy mogą tu brać udział w setkach regularnie planowanych imprez publicznych, oferowanych im wszystkim całkiem bezpłatnie.
Centrum znane jest z wystaw, muzyki, teatru i tańca; wykładów, pokazów i warsztatów; zabawy oraz koncertów i dyskusji.
Chicago Cultural Center jest miejscem szczególnym. Pałacem, gdzie każdy, kto wchodzi do wielkiego lobby ma wyjątkową okazję bawić się, doznawać oświecenia i wzbogacać swoją wiedzę.
Dziś, gdy odwiedza się Cultural Center, wchodzi się w świat kultury, która jest wyjątkowo związany z życiem Chicago. To magiczna podróż, która prowadzi przez błyszczący marmur z Carrary i barwne refleksy szkła Tiffany’ego z Nowego Jorku.
