Autor: Andrzej Bochacz

Pożar w willi Reinholda Richtera w Łodzi

8 lipca 2016 roku jednostki straży pożarnej gasiły pożar, który wybuchł w willi Reinholda Richtera. W budynku znajduje się rektorat Politechniki Łódzkiej.

Według informacji od oficera dyżurnego Komendy Miejskiej Straży Pożarnej w Łodzi na obecnym etapie nie są znane przyczyny pożaru. Wyjaśnieniem zajmie się specjalna komisja. Wiadomo, że w budynku był prowadzony remont dachu. Pożar pojawił się po godzinie 13 i bardzo szybko się rozprzestrzeniał. Dym było widać z odległości kilku kilometrów.

Podczas tak intensywnej akcji ratowniczej z całą pewnością uległo uszkodzeniu wyposażenie budynku. Szczególnie zaniepokojeni jesteśmy gomułkowymi, geometrycznymi  przeszkleniami w gabinecie rektora.

Przeszklenia witrażowe w gabinecie rektora
Przeszklenia witrażowe w gabinecie rektora

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Budynek rektoratu z gabinetem rektora z zewnątrz
Budynek rektoratu z gabinetem rektora z zewnątrz

Wystawa Ars Vitrea Polona „Cenne czy niechciane ? w Niedzicy

Podczas wakacyjnych wojaży zapraszamy do Niedzicy.

witraz-niedzica-ars-vitrea-polona

W Muzeum Zespole Zamkowym w Niedzicy w dniach od 2 do 22 lipca 2016 r. będzie gościła wystawa – „Cenne czy niechciane? Witraże kościołów województwa lubelskiego”.

W minionych miesiącach można było ją oglądać W Lublinie, Łukowie i Krakowie.

W folderze do wystawy

Pani Katarzyna Tur-Marciszuk z WUOZ Lublin

napisała:

Witraż to ozdobna kompozycja barwna, figuralna lub ornamentalna, wykonana przy użyciu szkła (lub umieszczona na nim na trwałe) oraz przeznaczona do oglądania w świetle przechodzącym – to definicja określająca dzieła powstałe w XIX i na pocz. XX w., które są tematem prezentowanych fotografii.

Wystawa jest wynikiem działalności Stowarzyszenia Miłośników Witraży Ars Vitrae Polona, które regularnie organizuje sesje naukowe w różnych miejscach Polski. Sprzyja to rozwojowi wiedzy i zainteresowań dziełami sztuki wciąż niedocenianymi lub wręcz niezauważanymi.

Urzeczeni tym rodzajem malarstwa autorzy wystawy, prowadząc wstępne rozpoznanie występowania witraży na terenie województwa lubelskiego, poszukiwali również informacji na temat czasu powstania, wytwórni oraz autorów projektów. Najistotniejszym przewodnikiem okazały się artykuły Danuty Czapczyńskiej-Kleszczyńskiej poświęcone warszawskim pracowniom witrażowniczym („Maria Magdalena Łubieńska 1833-1920 – artystka wyemancypowana”, Sacrum et Decorum, 2013, ss. 9-32 i „Działalność Franciszka Białkowskiego i Władysława Skibińskiego. Przyczynek do badań nad dziejami warszawskich pracowni witrażowniczych”, Sacrum et Decorum, Rok 2012, ss. 63-86), książka dr Jerzego Żywickiego „Architektura neogotycka na Lubelszczyźnie” z 1998 r. oraz praca pod redakcją śp. ks. prof. Marka Zahajkiewicza „Archidiecezja Lubelska. Historia i administracja” z 2000 r. Korzystano także z kart ewidencyjnych zabytków nieruchomych i zabytków ruchomych z archiwum WUOZ w Lublinie. Na tej podstawie opracowano informacje odnośnie parafii i kościołów oraz znajdujących się w nich witraży. Dane dotyczące okresu pierwszej wojny światowej zaczerpnięto z raportu opracowanego w 2012 r. przez

Marzenę Gałecką (WUOZ w Lublinie) pt. „Straty i zniszczenia poniesione w zabytkach nieruchomych w okresie i wojny światowej na obszarze województwa lubelskiego (w jego aktualnych granicach)”. Wykonując zaprezentowaną dokumentację spotykaliśmy się z gospodarzami kościołów neogotyckich na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego. Panuje wśród nich przekonanie, że styl ten dlatego był popularny na tym terenie, gdyż takiego kościoła nie dało się przekształcić w cerkiew prawosławną…

Zaprezentowane fotografie pokazują witraże, które przetrwały pierwszą i drugą wojnę światową, ewentualnie zostały po tych tragicznych wydarzeniach odrestaurowane. Powstały one na przełomie XIX i XX w., kiedy to nasilił się ruch budowlany kościołów neogotyckich. Nowe świątynie były projektowane wraz z wyposażeniem ruchomym, wystrojem architektonicznym i witrażowymi przeszkleniami okien. Do takich realizacji należą kościoły w Bobach, Dołhobyczowie, Garbowie, Gęsi, Jabłoniu, Łopienniku, Mełgwi, Rykach, Wąwolnicy i Wojcieszkowie. Ponadto witraże były fundowane w istniejących, starszych kościołach. Takie dzieła powstały w: Czemiernikach, Krzczonowie, Lubartowie, Milejowie, Opolu Lubelskim, Tarnogórze, Turobinie i Żyrzynie. Ciekawym przykładem jest drewniany kościół w Blinowie, do którego ufundowała witraże o kwiatowych motywach „młodzież męska i żeńska parafii”. Swoim pięknem zachwycają też wybudowane na pocz. XX w. kaplice grobowe, wyposażone w witraże, znajdujące się na cmentarzach w Chełmie (Zajdlerów), Fajsławicach (Florkowskich), Kamionce (Zamoyskich), a także kaplica w Mycowie (Hulimków), której secesyjny witraż nie przetrwał. Autorzy wystawy nie mieli możliwości zaprezentowania wszystkich wymienionych powyżej dzieł sztuki.

W pewnej części kościołów oprócz witraży przedwojennych znajdują się też powojenne, współczesne przeszklenia, które nie były przedmiotem naszej dokumentacji. Na koniec warto odnotować zachowane fragmenty witraża z nie zachowanym przedstawieniem Matki Boskiej z Lourdes, wykonanego w zakładzie św. Łukasza w Warszawie w 1904 r. w kościele św. Mikołaja w Lublinie oraz drugiego, wykonanego w tej samej firmie witraża z ok. 1900 r. z niezachowanym przedstawieniem św. Kunegundy (o czym świadczy jedynie podpis i napis fundacyjny) w kościele Trójcy Świętej w Radzyniu Podlaskim.

Na zadane w tytule wystawy pytanie można odpowiedzieć pozytywnie. Witraże kościelne są cennym i pożądanym dziedzictwem. Nieustannie powstają nowe realizacje, co świadczy o tym, że nadal są wyrazem wrażliwości wiernych. Ich styl znacznie odbiega od akademizmu charakteryzującego prezentowane na wystawie witraże i niejednokrotnie nie harmonizuje z zastanym wyposażeniem i wystrojem zabytkowych kościołów. Mamy nadzieję, że ekspozycja skłoni oglądających do refleksji, zatrzymania się, zauważenia i docenienia tych niezwykłych przeźroczy. Może w Waszej parafii są w kościele witraże z przełomu XIX i XX w., których zły stan zachowania wymaga prac konserwatorskich. Zanim wraz z Księdzem Proboszczem i Radą Parafialną podejmiecie decyzję o zamontowaniu nowych okien, pomyślcie, że nie wiele drożej, a o ile piękniej będzie, gdy pozostaną stare szkła, fundowane przez Waszych dziadków, a które dzięki rozważnym decyzjom mogą przybliżać do nieba także Was i Waszych potomków.

witraz-niedzica-folder

plakat-witraz-niedzica

Wiatrownica, czyli zanim zaczniemy planować montaż witraża…

Józef Kaliciński

Decydując się na montaż witraża w otworze okiennym należy mieć świadomość, że ta kosztowna ozdoba zaistnieje w wybranym miejscu na stałe lub z pewnością na długi okres czasu.

Podstawą jest wybór tematu odpowiedniego do miejsca i opracowanie projektu lub co najmniej jego szkicu. W oparciu o wizję na drodze uzgodnień między inwestorem i wykonawcą powstaje projekt. Przy realizacjach typowych w uznanych pracowniach witrażowych standardem jest przygotowanie projektu w skali 1:10. To właściwy czas, aby strony mogły na bieżąco konsultować koncepcję przeszklenia. Realizację witraża poprzedza wykonanie projektu w skali 1:1. Na tym etapie przenoszone są jedynie linie podziału dla profili ołowianych lub taśmy miedzianej. Na koniec należy dokonać doboru rodzajów i barw szkieł, które zostaną użyte w witrażu.
Planując montaż witraża należy pamiętać, że ciężar 1 m2 witraża wynosi od 7 do 11 kg.

Grubość kwatery witrażowej wynika z wykończenia krawędzi. Jeżeli kwatera obwiedziona jest listwą ołowianą, to grubość wyniesie 7 mm. W przypadku obwiedzenia stalowym ceownikiem będzie miała grubość 5 mm.

Rozmiar okna witrażowego może być dowolny. Należy pamiętać, że własności mechaniczne przeszklenia sprawiają, że niezbędne jest dzielenie powierzchni okna na kwatery. Każdej z nich można nadać odpowiednią sztywność i o wiele łatwiej będzie je montować. Wielkość pojedynczej kwatery nie powinna przekraczać rozmiaru 80 x 80 cm. Czasami zachodzi konieczność zastosowania większych płaszczyzn. Wymaga to wówczas dodatkowych wzmocnień. Dzięki temu unikniemy podatności na uszkodzenia mechaniczne. Dodatkowo duże powierzchniowo kwatery, które są źle usztywnione, mają z biegiem czasu tendencję, do  wybrzuszania się pod własnym ciężarem. Przyjęło się uważać, że stosując odpowiednie zabiegi rozmiar pojedynczej może być większy o 50 do 100%.

W celu nadania sztywności kwatery witrażowe są kitowane. Kit wprowadzany jest dwustronnie tak, aby kit wypełnił wszelkie szczeliny miedzy szkłem a ołowiem. Dodatkowo kwatery witrażowe w wielkich oknach wzmacniane są za pomocą „wiatrówek”. Są to poziome metalowe pręty osadzone końcami w konstrukcji ramy witraża a związane z kwaterą za pomocy przylutowanych do niej miedzianych drutów. Przed wiekami witraż stanowił często jedyne przeszklenie okna. Musiał wówczas być odpornym na oddziaływanie wiatru. Stąd bierze się nazwa „wiatrówka” lub „wiatrownica”.

Innym sposobem wzmacniania jest wlutowanie stalowego płaskownika do listewek ołowianych, lub stosowanie listew ołowianych ze stalowym rdzeniem.

 

Targi Sacroexpo 2016

Sztuka jest tematem przewodnim Międzynarodowej Wystawy Budownictwa i Wyposażenia Kościołów, Sztuki Sakralnej i Dewocjonaliów SACROEXPO, która rozpoczęła się 20 czerwca 2016 r. w Targach Kielce. Targi można odwiedzić do 22 czerwca.

Od wielu lat ta wystawa przyciąga do kieleckich hal kilka tysięcy zwiedzających. Goście mają możliwość zapoznania się z najnowszymi trendami sztuki sakralnej i dewocjonaliów, wyposażenia kościołów, nowymi technikami w budownictwie sakralnym oraz w dziedzinie konserwatorskiej.

Podczas edycji w roku 2016 swoje oferty prezentuje 280 wystawców z 11 krajów z całego świata.

W czasie SACROEXPO wręczane jest wyróżnienie w postaci Medalu Per Artem ad Deum. Nagrodę otrzymują artyści lub instytucje, których dorobek artystyczny ma wpływ na rozwój kultury oraz kształtuje duchowość człowieka. W roku 2016 kapituła, której przewodniczy ks. Biskup dr Marian Florczyk, postanowiła uhonorować dorobek polskiej pieśniarki, kompozytorki, autorki tekstów Antoninę Krzysztoń, estońskiego kompozytora muzyki chóralnej i instrumentalnej Arvo Pärt oraz włoskiego rzeźbiarza i złotnika Arnaldo Pomodoro.

Nas oczywiście zainteresowały przede wszystkim stoiska pracowni witrażowych. Wszystkie dumnie prezentowały swój dorobek oraz najnowsze prace lub grafiki wcześniejszych realizacji. Widać wyraźnie, że oferta witrażystów jest bardzo atrakcyjna a możliwości techniczne oraz technologiczne szerokie. Potrzeby rynku w tym segmencie są ściśle określone i wymagają wiedzy na najwyższym poziomie. Dzięki temu dzieła jakie wychodzą z polskich pracowni są zachwycające i budzą wielki szacunek. Polscy witrażyści przywiązują wielką wagę do jakości swoich prac w każdym wymiarze. Projekty opracowywane są z największą starannością. Dobierając szkło kierują się najczęściej zasadami zachowania kanonów i wybierają klasyczne szkło katedralne. Na szczęście Huta Szkła Jasło działa prężnie i zaspokaja potrzeby pracowni witrażowych.

Jak zwykle targi SACROEXPO były okazją do spotkań, wymiany doświadczeń oraz gorących dyskusji. To wydarzenie organizowane jest co roku w czerwcu i wpisało się już na stałe w mój kalendarz a czytelników Barw Szkła zapraszam w przyszłym roku.

Po legionowskim spotkaniu z witrażem i mozaiką

W dniach od 10 do 12 czerwca 2016 r. przyjaciele easy-Art spotkali się po raz kolejny w Legionowie. Ponownie przystanią dla nas była szkoła przy ul. Jagiellońskiej 69 a spotkanie odbyło się pod patronatem Fundacji Promień Słońca.

Plan trzydniowego spotkania był szeroki i zrealizowaliśmy go w całości.

Pracowaliśmy w dwóch grupach. Pierwsza zajmowała się wykonaniem mozaiki z prezentacją Chrystusa ze sceny „Ostatniej wieczerzy”.  Drugi zespół podjął się zadania skończenia i montażu witraża „Kubuś Puchatek i przyjaciele”. Witraż był wykonywany od października ubr. na cotygodniowych zajęciach z uczniami szkoły.

Trzydziestogodzinne spotkanie jak zawsze było przepojone entuzjazmem i twórczą atmosferą.

Uczestnicy wysłuchali dwóch interesujących wykładów. Pierwszy poświęcony był wycieczce z cyklu Szlakiem Mistrzów Witraży do Wrocławia, która odbyła się w 2013 roku. Drugi wykład przybliżył zagadnienia prowadzenia firmy – pracowni artystycznej.

W niedzielę o 18.00 uczestnicy legionowskiego spotkania rozstali się z nadzieją na kolejną możliwość wymiany myśli i doświadczeń.

Największe polskie forum witrażowe

Z radością i satysfakcją „Barwy Szkła” informują, że najpopularniejsze forum witrażowe w języku polskim zainicjowane przed wielu laty przez Dyrygenta (Dawid Zborowski) ma się dobrze i po zmianie lokalizacji ponownie zaprasza.

Nie ma w internecie drugiego tak obszernego kompendium praktycznej wiedzy z zakresu tworzenia witraży i fusingu. To wszystko jest zasługą aktywności miłośników, pasjonatów, profesjonalistów, zawodowców i naukowców. Każdy z nich, każdy z Was ma w tym, swój udział.

forum-barwyszkla-easyart-3
Forum easy-Art wystartowało 9 lat temu 16 września 2007 roku

Od tamtego dnia do dzisiaj przyjaciele easy-Art, miłośnicy i pasjonaci sztuki witrażu z Polski oraz różnych zakątków świata utworzyli – 559 wątków12.792 wpisami.  W forum zarejestrowało się 2.613 użytkowników.

Dlaczego migracja ?

Teraz mamy profesjonalną obsługę informatyczną. Forum działa na dedykowanym serwerze.

Nie przenieśliśmy jedynie galerii Waszych dzieł. Wkrótce dostępna będzie w Barwach Szkła galeria i będzie można publikować swoje prace.

Układ forum – wygląd i podział na działy pozostawiliśmy jak w pierwowzorze

Dzięki temu powinniście poczuć się jak u siebie.[button color=”red” size=”small” link=”http://forum.barwyszkla.pl/” target=”blank” ]Wejdź do forum[/button]

forum-barwyszkla-easyart-2

Jeżeli miałaś/miałeś konto na starym forum, to aby korzystać w pełni  niezbędne jest aktywowanie swojego konta

W tym celu należy nacisnąć opcję Zapomniałem hasła

forum-barwyszkla-easyart-4

Kościół na ul. Reina w Hawanie

Agata Mościcka

Kościół Reina w Hawanie
Kościół Reina w Hawanie

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Ignacego Loyola, znana jest lokalnie jako Kościół Reina od nazwy ulicy, przy której stoi.

Ten majestatyczny Kościół, w stylu neogotyckim, znajduje się w dzielnicy Centro Habana, w stolicy Kuby Hawanie.

To najwyższy kościół na Kubie i jeden z najpiękniejszych, jego 50 – metrowa wieżę widać z różnych punktów miasta.

Idea budowy kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa zrodziła się w XX wieku w Hawanie ze względu na potrzeby zakonu Jezuitów, którzy szukali dla siebie miejsca.

Pomysł projektu budynku w gotyckim stylu wynikał z obawy o szkody, jakie mogły spowodować huragany, które nawiedzały  wyspę. Brat Jezuita,  pochodzenia baskijskiego, ekspert w dziedzinie budowy budynków kościelnych, zgłosił się na ochotnika do zadania, jakim było zaprojektowanie wraz z architektem Eugenio Dediot konstrukcji kościoła.

Kamień węgielny pod budowę położono w dniu 7 sierpnia 1914 roku i 2 maja 1923 roku kościół został konsekrowany przez biskupa prałata Pedra Gonzalez’a Estrada, a następnego dnia został już otwarty dla wiernych z Hawany.
W 1954 roku kościół miał przejść renowację, w celu naprawy pewnych znacznych uszkodzeń, ale przedsięwzięcie nie powiodło się, ponieważ nie było materiałów źródłowych, które można byłoby wykorzystać w czasie robót remontowych. W 1996 roku rozpoczęto w końcu proces naprawy kościoła.
Ołtarz z Kościoła Reina powstał w Madrycie, wykonany jest z alabastru, drewna i brązu. Podzielony na kawałki został następnie zmontowany na miejscu w Hawanie. Od strony ulicy Reina widać duży obraz Najświętszego Serca, rzeźbiony w drewnie, którego podstawa reprezentuje syna marnotrawnego i dwóch świętych, którzy stoją na straży: Świętego Ignacego de Loyola i Świętego Franciszka Ksawerego. Ołtarz, który jest prawdziwym cudem artystycznym, został zaprojektowany i wykonany w Madrycie przez Ojca Granda.

Prezbiterium w kościele Reina w Hawanie
Prezbiterium w kościele Reina w Hawanie

Kościół posiada nawę, wspartą na sześciu bocznych kolumnach, zwieńczonych  ozdobnie u góry, które kończą się przy ołtarzu, w którym znajduje się gigantyczny obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa w postawie błogosławienia  wiernych.
Dwie nawy tworzą łaciński krzyż. W jednej z naw można znaleźć obraz Matki Bożej Miłosierdzia, patronki kraju, wraz z flagą Kuby. Ołtarz z drugiej strony jest dedykowany Niepokalanemu Poczęciu.
Kościół mimo, że zbudowany w XX wieku jest utrzymany w prawdziwym gotyckim stylu, z takimi kluczowymi elementami jak wysokie spiczaste łuki, murki, duże okna i jasne witraże, malowane z niebywałą precyzją. Wewnątrz świątyni zachwycają swoim pięknem realistyczne obrazy na szkle, przedstawiające życie Jezusa, Maryi Dziewicy, sceny z życia Ignacego Loyoli i niektórych świętych Jezuitów.

Witraże prezbiterium kościoła Reina w Hawanie
Witraże prezbiterium kościoła Reina w Hawanie

Okna kościoła, zaprojektowane według kanonów gotyckiego stylu, przykuwają uwagę swym wyjątkowym kształtem. Przywodzą na pamięć okna we francuskich katedrach. Każde z okien wypełnia barwny i misternie wykonany witraż, przedstawiający w sposób niezwykle realistyczny wydarzenia z życia świętych czy samego Jezusa. Rzędy wielkich okien znajdują się zarówno pod strzelistym sufitem jak i na niższym poziomie kościoła, więc wnętrze budowli, w sposób niezwykle delikatny, wypełnia barwna poświata, sącząca się przez niezwykle kolorowe szkła okiennych witraży. Dzięki temu w budynku nie panuje przygnębiający mrok, jak w większości kościołów gotyckich. Jasny kamień i światło, przenikające na wysokości ścian i sufitu przez bajecznie kolorowe, ale jasne witraże sprawia, że świątynia wydaje się być wypełniona pozytywnym, niebiańskim wręcz blaskiem. Obrazy w witrażach były malowane na szkle, więc daje to możliwość podziwiania niezwykłej precyzji wykonania, która prowadzi do bardzo realistycznego przedstawiania malowanych scen i postaci. Okna mieszczą kilka rodzajów witraży, o różnych kształtach, z powodu bardzo wyszukanej neogotyckiej formy obramowania okien. Każde duże okno mieści około 30 tu różnego rodzaju witraży. Obrazy urzekają wiernym oddaniem rysów twarzy postaci i zachwycającą kolorystyką, która powoduje iż przedstawione postacie i sytuacje wyglądają niezwykle prawdziwie i naturalnie. Niebywała dokładność i precyzja w szczegółach sprawia iż witraże wydają się być dziełami sztuki najwspanialszych malarzy.


Ta wyjątkowa uroda witraży z Kościoła Najświętszego Serca Jezusa w Hawanie czyni tę świątynię jedną z najpiękniejszych w stolicy Kuby i na całych Karaibach.
Każda osoba, która przebywa w Hawanie powinna udać się na róg ulicy Reina Salvador Allende i ulicy Padre Varela w Centrum Hawany, by podziwiać tę piękną świątynię Kościoła katolickiego i jej zachwycające witraże.

Ogłoszenie wyników konkursu na projekt witraża – „Ku pokrzepieniu serc”

W dniu 2016.05.31 zebrała się komisja konkursowa w składzie:

·       Przewodniczący Pan Andrzej Bochacz

oraz członkowie komisji:

·       Pani Karolina Zakościelna

·       Pan Tomasz Stanisławski

 

1.     Konkurs na projekty witraża „Ku pokrzepieniu serc” – optymizm bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza  został zorganizowany zgodnie z zasadami opisanymi w regulaminie konkursu.

2.     W regulaminowym terminie, do dnia 2016.04.30 uczestnicy zgłosili 9 projektów witraży. Głosy zostały oddane na 5 zgłoszonych projektów. Z uwagi na ograniczoną liczbę zgłoszonych projektów Komisja Konkursowa, zgodnie z regulaminem, podjęła o innym podziale nagród. Komisja konkursowa postanowiła nagrodzić wszystkie projekty witraży, na które oddano głosy w regulaminowym trybie internetowym.

3.     Zgodnie z regulaminem przyznano następujące nagrody:

·       Nagroda I – nie przyznano

·       Nagroda II – nie przyznano

·       Nagroda III – 500 zł.

·       4 wyróżnienia – 200 zł. 

4.     Fundatorami nagród są:

·       Polskie Muzy

·       Barwy Szkła

·       K2online.pl

5.     Laureatami konkursu są następujące osoby:

  • Miejsce III      Iwona Husak (14 głosów) – projekt „Powrócisz Tu”

 

  • Wyróżnienie Marzena Salowowska  (4 głosy) – projekt „Wesoły Sarmata”
  • Wyróżnienie Joanna Krzywobłocka  (1 głos) – projekt „Krzyżacy”
  • Wyróżnienie Sylwia Zdzichowska  (1 głos) – projekt „ORSO”
  • Wyróżnienie Sara Schneps (1 głos) – projekt „Wiara walczących”

 

Komisja konkursowa oraz organizatorzy konkursu i sponsorzy gratulują laureatom.

Odbiór nagród proszę ustalać z Panem Andrzejem Bochaczem, który jest odpowiedzialny za konkurs z ramienia organizatorów konkursu.

Prosimy o kontakt e-mail na adres redakcja@barwyszkla.pl

Przekażemy laureatom informacje o niezbędnych danych do zawarcia umów o dzieło, w celu podpisania odpowiednich dokumentów oraz przelania na Państwa konta nagród.

 

Witraże z Bazyliki Matki Bożej z Guadalupe w Meksyku.

Agata Mościcka

Bazylika Matki Bożej z Guadalupe w stolicy Meksyku jest, zaraz po Watykanie, największym i najczęściej odwiedzanym miejscem kultu chrześcijańskiego na świecie. Co roku odwiedza ją średnio od 10 do 20 milionów pielgrzymów.

Obecny kościół został zbudowany w pobliżu, gdzie znajduje się wcześniejsza świątynia z XVI-tego wieku.

Stara i nowa bazylika w Guadalupe
Stara i nowa bazylika w Guadalupe

Budowa starej bazyliki została ukończona w 1709 roku. Niestety zabytkowa bazylika została zbudowana na podmokłym terenie i w końcu, w wyniku trzęsienia ziemi, zaczęła popadać w ruinę i stała się niebezpieczna dla wiernych z powodu zapadających się  fundamentów, postanowiono więc zbudować nowoczesny obiekt o nazwie Nowa Bazylika.

Maryjne sanktuarium powstało obok starego kościoła. Projektantem nowej bazyliki był wielki meksykański architekt Pedro Ramirez Vasquez.

W bazylice znajduje się oryginał obrazu Matki Bożej z Guadalupe. Obraz ten objawił się ubogiemu Indianinowi Juanowi Diego na wzgórzu Tepeyac 9 grudnia 1531 roku i utrwalił na jego płaszczu.

Obraz Matki Bozej z Guadalupe
Obraz Matki Bozej z Guadalupe

Od początku istnienia obrazu i bazyliki mają tam miejsce nieustanne cudowne nawrócenia i uzdrowienia.

Zbudowana w latach 1974 i 1976 nowa bazylika, powstała na planie koła, dzięki czemu obraz Matki Bożej widać z każdego punktu w budynku. Dla wygody wiernych i pielgrzymów w świątyni zamontowane zostało nietypowe dla tego miejsca urządzenie. Poniżej świętego obrazu znajdują się ruchome chodniki, na których stojąc wierni mogą oglądać i fotografować cudowny obraz.

Jak twierdzą wyznawcy kultu Matki Boskiej z Guadalupe, obraz nie ulega zniszczeniu, ma stałą temperaturę, jak ludzkie ciało, a oczy Matki Bożej reagują podobnie jak ludzkie i odbijają się w nich jakieś postaci.

Okrągła struktura świątyni ma średnicę 100 metrów, wysokość budynku zaś to 42 metry. Sanktuarium może pomieścić do 12 tysięcy osób, zaś ogółem, w bazylice i na placu przed nią, może przebywać aż ok. 30 tysięcy ludzi.

Bazylika przypomina kształtem wielki, okrągły namiot, który kiedyś Mojżesz wzniósł na polecenie Boga u stóp góry Synaj lub płaszcz Matki Bożej.

Na szczycie bazyliki widnieje krzyż oraz litera M, oznaczająca zarówno imię Maryja jak i nazwę Meksyk.

Nowa bazylika w Guadalupe

Chór znajduje się między ołtarzem a miejscami dla wiernych, aby pokazać w ten sposób, że również jest częścią modlących się. Po bokach są kaplice Santisimo i świętego Józefa. Na górnym piętrze mieści się dziewięć kaplic. Pod głównym piętrem są krypty bazyliki, z 15 tysiącami nisz i dziesięcioma  kaplicami.

Siedem przednich, witrażowych drzwi jest aluzją do siedmiu bram Niebiańskiej Jerozolimy, określonych przez Chrystusa.

Wokół budowli, na górnym piętrze, umieszczone są nietypowe trójwymiarowe witraże.

Płaszczyzna kolorowych, szklanych powierzchni nie jest płaska. Ich wyjątkowość polega na tym, że szkło ma wypukłą lub wklęsłą postać i ułożone jest naprzemiennie. Niektóre elementy mają kształt brył geometrycznych. Kolorystyka jest bardzo stonowana i doskonale współgrająca ze sobą. Niebieski kolor, który tak bardzo jest popularny w Meksyku, dominuje i tu naturalnie, ale jednak całość sprawia z daleka wrażenie przeważającego koloru brązowego, żółtego, a wieczorem, gdy witraże są podświetlone od wewnątrz dominującą barwą staje się jasno zielony. Faktura witraży powoduje, iż sprawiają one złudzenie mieniących się wielobarwnie drogocennych i wielobarwnych kryształów.

Prawo autorskie: atosan / 123RF Zdjęcie Seryjne
Prawo autorskie: atosan / 123RF Zdjęcie Seryjne

Poniżej, na wysokości pierwszego piętra znajduje się szereg uchylnych płaszczyzn, spełniających rolę wrót do świątyni,  które również wypełniają interesujące witraże. Tym razem są to płaskie powierzchnie szklane, ale o różnej fakturze, kolorach i rysunku. Symbole krzyża znajdują się na większości ze szklanych płytek, na innych są wzory kwiatowe lub geometryczne. Płaszczyzny wypełnione witrażami mogą być ustawione tak, by tworzyć po prostu jednolitą powierzchnie lub pozostawać uchylone, spełniając rolę drzwi do bazyliki.

Zarówno górne jak i dolne witraże w bazylice wykonane są ze szkła o grubej fakturze. Są zdecydowanie nietypowe, nawet jak dla architektury nowoczesnej, ponieważ są bliższe mozaice, aniżeli stricte witrażowi. Jednak właśnie taka faktura witraży doskonale wpisuje się w architektoniczny projekt bazyliki Matki Bożej z Guadalupy w Meksyku.

Świątynia ta to jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych katolicyzmu. Bazylika jest odwiedzana przez kilka milionów ludzi rocznie, zwłaszcza około 12 grudnia, czyli w dniu, w którym przypada święto Matki Bożej z Guadalupe.

Chicago Cultural Center – największa witrażowa kopuła Tiffany

Judyta Cukrowska

Każdego roku setki tysięcy ludzi odwiedzają Chicago Cultural Center, co czyni je jednym z najczęściej odwiedzanych atrakcji w tym mieście. Oszałamiający, charakterystyczny budynek posiada dwie wspaniałe kopuły witrażowe.

Ukończony w 1897 roku jako Centralna Biblioteka Publiczna, budynek został zaprojektowany tak, by pokazać, że Chicago wyrosło na wyrafinowaną metropolię.

Najwspanialsi architekci i rzemieślnicy w kraju, wykorzystując najlepsze  materiały, takie jak rzadki importowany marmur, polerowany mosiądz, drobne  mozaiki ze szkła Favrile, macicę perłową i kolorowe kamienie stworzyli  wspaniałą architektoniczną bryłę.

W lutym 1892 roku firma Boston z Shepley Rutan i Coolidge otrzymała kontrakt na zaprojektowanie biblioteki.

Ostateczną koncepcją architektów dla biblioteki był neoklasyczny budynek, w którym zawarte zostały potężne greckie kolumny i mocne łuki rzymskie.
Prace budowlane zakończono w 1897 roku i mieszkańcy Chicago mogli podziwiać budynek, mieszczący wspaniałą bibliotekę. Dziennie kilka tysięcy osób przybywało aby zobaczyć olśniewające witrażowe kopuły, schody z białych marmurów z Carrary, ściany, ozdobione lśniącą macicą perłową,  kolorowe mozaiki szklane, piękne kasetonowe sufity czy zielony marmur w Sali Memoriału Wojennego.
Obiekt został wybudowany w kształcie litery U. Mierzy on ponad 107 metrów z  północy na południe, 40 metrów ze wschodu na zachód i ponad 27 metrów od chodnika do balustrady. Grube na prawie metr ściany wykonane są z wapienia z Indiany na granitowym cokole. Z zewnątrz budynek wygląda na trzy kondygnacyjny, ale wewnątrz rzeczywiście jest pięć pięter.

W 1991 roku budowla została ustanowiona jako Chicago Cultural Center przez Departament Spraw Kultury.

W dachu, w południowej części budynku znajduje się największy na świecie witraż Tiffany’ego – 11,5 metrowej średnicy kopuła wykonana z 30000 kawałków szkła.

Drugi witraż, przywrócony do dawnej świetności w 2008 roku, znajdujący się w północnej stronie budynku jest kopułą o średnicy 12,1 metra, wykonaną z 50000 kawałków szkła, ułożonego w skomplikowany renesansowy wzór, zaprojektowaną przez Healy’a i Milleta.

12-metrowej średnicy witrażowa kopuła została stworzona w odcieniach jasnobrązowym, beżowym i ochry i jest aktualnie oświetlana elektrycznie. Pierwotnie była oświetlona przez światło słoneczne.
Kopuła posiada żeliwny ściągacz, wyprodukowany przez Braci Winslow z  Chicago. Wstawka w podłodze z pustaków szklanych pierwotnie była  przewidziana do tego, by naturalne światło z kopuły przenikało na pierwsze  piętro, znajdujące się poniżej.

Wspaniała, półprzezroczysta kopuła, o średnicy 11,5 metra, wykonana została  ze szkła Tiffany Favrile, ciętego w kształcie rybich łusek. Na szczycie kopuły są znaki zodiaku. Teraz oświetlana jest elektrycznie, pierwotnie  światłem słonecznym.
U podstawy kopuły znajduje się cytat z brytyjskiego autora Joseph’a Addison’a.

Fragment - kopuły witrażowej Tiffany

Szklana kopuła, oprawy oświetleniowe, kinkiety ścienne oraz żyrandole zostały wykonane przez firmę Tiffany Company z Nowego Jorku.
Konstrukcja nośna kopuły została skonstruowana przez firmę z Chicago.
Na wschodniej i zachodniej stronie sali znajdują się cytaty w języku greckim, chińskim, arabskim, hebrajskim, w egipskich hieroglifach, włoskim, niemieckim, francuskim, łacińskim i hiszpańskim.
Czarne, zdobione skrzynki w rogach pomieszczenia były niegdyś używane jako windy, służące do transportu książek.

Przywrócenie świetności największej szklanej kopule Tiffany’ego na świecie zostało ukończone w 2008 roku z inspirującymi rezultatami.

Projekt renowacji przywrócił kopułę do pierwotnej wizji Tiffany’ego.
Teraz kopułę można oglądać taka, jaka była w 1897 roku, kiedy budynek otwarto pierwszy raz jako Publiczną Bibliotekę w Chicago.
Beton i miedzi na zewnątrz kopuły, które zostały dodane w 1930 roku, zostały usunięte.
Kopuła obejmuje powierzchnię ponad 300 metrów kwadratowych.
Składa się z 30.000 kawałków szkła, podzielonych w 243 sekcjach w ozdobnej  ramie żeliwnej. Aby odrestaurować szyby, panele wyjęto z ram i przewieziono  do światowej sławy studia szkła. Panele demontowano tak, by każdy kawałek szkła mógł być czyszczony ręcznie i naprawiany w razie potrzeby, a następnie ponownie zamontowany w całość witraża.
Wspaniałe światło świeci teraz przez szybę, zmieniając subtelne kolory przywróconej jakości zabytkowego szkła.

Żeliwnym ramom nadano nową aplikację z oryginalnym wykończeniem aluminiowych liści. Delikatne oświetlenie rozety wokół gzymsu kopuły, które  nie było używane od dziesięcioleci, także zostało odnowione, tworząc eleganckie połączenie pomiędzy górną i dolną częścią pokoju.

Ostatnim krokiem było zainstalowanie ponowne odrestaurowanych szklanych paneli.
Preston Bradley Hall pod odnowioną kopułą ponownie zostało otwarte w dniu 1 lipca 2008 roku i przez całe lato rekordowe tłumy przychodziły do Chicago Cultural Center, aby zobaczyć ozdobę w koronie budynku.

W całym wnętrzu budynku ściany są wykonane techniką, w której marmur  inkrustowany jest różnymi materiałami, takimi jak lśniące szkło Favrile,  kolorowy kamień, macica perłowa, złote liście czy mozaika.
Technika ta sprawia, że ściany  wyglądają  jak drogocenna biżuteria.
W związku z dużą ilością sadzy w powietrzu w Chicago, wybór szkła i marmuru był bardzo praktyczny, zarówno w kwestii estetyki, jak i higieny, ponieważ te materiały mogą być łatwo czyszczone.

Wielkie schody z białego marmuru z Carrary zostały ozdobione mozaiką,  zaprojektowaną przez Roberta C. Spencer’a, Jr Shepley Rutan’a i Coolidge’a. Mozaiki  wykonano w Tiffany Studios w Nowym Jorku.
Na trzecim piętrze klatka schodowa ozdobiona jest już mniej wyszukanymi marmurami i mozaikami, włoskimi i amerykańskimi.

Chicago Cultural Center przyciąga tysiące turystów rocznie – ludzi w każdym wieku i każdej narodowości, mieszkańców i turystów – którzy mogą tu brać udział w setkach regularnie planowanych imprez publicznych, oferowanych im wszystkim całkiem bezpłatnie.

Centrum znane jest z wystaw, muzyki, teatru i tańca; wykładów, pokazów i warsztatów; zabawy oraz koncertów i dyskusji.
Chicago Cultural Center jest miejscem szczególnym. Pałacem, gdzie każdy, kto wchodzi do wielkiego lobby ma wyjątkową okazję bawić się, doznawać oświecenia i wzbogacać swoją wiedzę.

Dziś, gdy odwiedza się Cultural Center, wchodzi się w świat kultury, która jest wyjątkowo związany z życiem Chicago. To magiczna podróż, która prowadzi przez błyszczący marmur z Carrary i barwne refleksy szkła Tiffany’ego z Nowego Jorku.