Tag: szkło favrile

Inspiracja naturą w twórczości Tiffany’ego

Louis Comfort Tiffany zapisał się w historii sztuki jako wybitny mistrz szkła, czołowy przedstawiciel art nouveau. Tworzył witraże, piękne lampy o wielobarwnych kloszach i szklane wazony, które dziś osiągają niewiarygodnie wysokie ceny. Oryginalne techniki, niezwykłe formy, żywe kolory i inspiracje czerpane z natury to cechy wyróżniające bogaty dorobek Tiffany’ego.

Był synem Charlesa Lewisa Tiffany’ego, słynnego jubilera i biznesmena, nie chciał jednak przejąć firmy ojca, zależało mu na znalezieniu własnej drogi. Już jako dziecko zbierał szkiełka i kamyki znalezione na plaży, zafascynowany ich niezwykłymi kształtami stworzonymi przez naturę. Początkowo próbował swoich sił jako malarz, jednak coraz bardziej fascynował go świat szkła. Podróż po Europie i zwiedzanie gotyckich katedr z ich niezwykłymi witrażami, jeszcze bardziej rozbudziły w nim te zainteresowania.

Witraże z warsztatu Tiffany’ego zamawiane były nie tylko do kościołów, ale też do domów prywatnych. Przedstawiają chmury, zachody słońca, górskie pejzaże, jeziora oraz poruszane wiatrem rośliny. Okna z warsztatu Tiffany’ego mają ogromną siłę wyrazu. Wyróżniają je intensywne, inspirowane naturą kolory. Przykładem może być witraż zaprojektowany do salonu w domu Melchiora S. Beltzhovera – na pierwszym planie widać kwiaty, a za nimi fragment rzeki Hudson. Doskonale dobrane, świeże kolory prezentuje też wystawiony w Paryżu w 1892 roku witraż z przedstawieniem czterech pór roku.

Wielką popularnością cieszyły się wytwarzane przez Tiffany’ego wazony o przedziwnych formach. Ich kielichy często ukształtowane były na podobieństwo kwiatów, wspartych na podstawie przypominającej smukłą łodygę. Jednym z chętnie wykorzystywanych przez niego motywów, bardzo zresztą popularnym w sztuce art nouveau, były pawie pióra, które również tworzą wymyślne wazony.

Prawdziwe mistrzostwo osiągnął Tiffany w produkcji kolorowych lamp o kwiecistym wzornictwie. Pojawiają się na nich przeróżne motywy zaczerpnięte ze świata przyrody – ich podstawy są korzeniami lub liśćmi, trzony stają się pniami drzew lub kwiatowymi łodygami, a kolorowe abażury wyobrażają korony drzew, kielichy kwiatów, czy roślinne pnącza. Obecne są również pawie pióra oraz ważki z rozpostartymi skrzydłami, które pojawiają się w wielu kombinacjach. Niezwykle oryginalna jest lampa morska, o kloszu przypominającym muszlę.

Inspiracja przyrodą była widoczna już w malarstwie Tiffany’ego, a w jego witrażach, szklanych wazonach i lampach osiągnęła pełnię wyrazu. Tworzył nie tylko z płaskich tafli kolorowych szkieł, ale też często wklęsłych i wypukłych, oprawianych tak jak drogocenne kamienie. Dążył w swojej pracy do przedstawiania wszystkich efektów bez dodatkowego zabarwiania powierzchni szkła, dlatego też poszukiwał coraz to nowych rozwiązań. Wynalezione przez Tiffany’ego słynne szkło favrile, według jego własnych słów było efektem inspiracji barwami jakie mają „ skrzydła niektórych motyli amerykańskich lub szyje gołębi i pawi czy skrzydła chrząszczy”.