Tag: Maria Curie-Skłodowska

Witrażowy medalion z przedstawieniem Marii Curie-Skłodowskiej

Maria Curie-Skłodowska, najsłynniejsza kobieta naukowiec, dwukrotna noblistka wielokrotnie była upamiętniana w różnych dziełach sztuki na całym świecie. Jednym z jej najbardziej oryginalnych przedstawień jest witraż znajdujący się w Kolekcji Polskiej w Abbott Hall na kampusie University of Buffalo South. Zamiast tradycyjnego okna, wizerunek uczonej ukazano w postaci witrażowego medalionu.

Autorem dzieła jest Józef Mazur (1897-1970), polsko-amerykański malarz, rzeźbiarz i twórca witraży, pochodzący z Galicji. Studiował w Buffalo i w Nowym Jorku, zasłynął jako twórca dekoracji do kościoła św. Stanisława w Buffalo, tworzył witraże, obrazy, murale i rzeźby do wielu kościołów w Stanach Zjednoczonych.

3 sierpnia 1955 roku na Uniwersytecie w Buffalo podjęto decyzję o utworzeniu Gabinetu Polskiego w Lockwood Memorial Library (dziś nazywanej Abbott Hall). Do stworzenia dekoracji zaproszono Józefa Mazura. Artysta zaprojektował żyrandol z witrażowymi wizerunkami Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego oraz Ignacego Jana Paderewskiego, a także cztery medaliony, na których przedstawił Mikołaja Kopernika, Tadeusza Kościuszkę, Kazimierza Pułaskiego i Marię Cure Skłodowską.

Medalion z Marią Curie-Skłodowską ma średnicę 31,8 cm. Przedstawia popiersie uczonej ukazane z prawego profilu, na niebiesko-turkusowym tle. Wizerunek ujęty jest w złote obramienie, w którego górnej części widoczny jest napis „1867 MARIA CURIE SKŁODOWSKA 1934”, natomiast w dolnej części widnieje (mniej czytelne) słowo ”RADIOAKTYWNOŚĆ”.

Przez ponad dwadzieścia lat wszystkie cztery witrażowe medaliony z wizerunkami wisiały w Lockwood Memorial Library, niestety w połowie lat 70.XX, podczas przeprowadzki zbiorów, medaliony zaginęły. Po wielu latach udało się odnaleźć tylko jeden z nich z wizerunkiem Marii Curie. Pomógł w tym amerykański student polskiego pochodzenia, Gregory Witula. Zainteresowany twórczością Mazura, śledził on prace tego artysty. Podczas przeglądania katalogu na eBay, natrafił na witrażowy medalion z Uniwersytetu Buffalo. Witula skontaktował się z wystawiającym Gregorym Lontkowskim, który kiedy usłyszał historię medalionu, postanowił podarować go z powrotem uniwersytetowi. Dzięki temu witrażowy wizerunek Marii Curie-Skłodowskiej trafił z powrotem do Polskiej Kolekcji Uniwersytetu Buffalo.