Tag: Elham

Święty Jerzy, to postać, która fascynowała wielu artystów już od czasów średniowiecza. Przedstawiany był w malowidłach sztalugowych, freskach, płaskorzeźbach czy iluminowanych manuskryptach. Ponieważ jest on patronem Anglii, jego wizerunków nie mogło też zabraknąć na witrażach zdobiących angielskie kościoły.

Św. Jerzy jest postacią historyczną, choć wokół jego życia narosło wiele mitów. Wiadomo, że przyszedł na świat w III wieku, w rodzinie wyznającej chrześcijaństwo. Był żołnierzem rzymskim, bardzo oddanym swojej służbie. Przez swoich dowódców Jerzy był zmuszany do prześladowania chrześcijan. Kiedy odmówił, cesarz Dioklecjan wydał na niego wyrok śmierci. Zginał jako męczennik, ścięty po długich torturach.

Przez wieki postać św. Jerzego obrosła mitami i legendami. Najsłynniejsza z nich opowiada o jego heroicznym wyczynie, kiedy to zabił smoka, ocalając życie księżniczki Sabry i wyzwalając miasto Silene od przerażającej bestii. Legenda ta, opowiadana w formie romansu, przyczyniła się do upowszechnienia się wizerunku św. Jerzego jako młodego żołnierza zabijającego groźną bestię. W ikonografii chrześcijańskiej to właśnie smok jest atrybutem św. Jerzego.

Najciekawsze witrażowe wizerunki patrona Anglii pojawiają się w wielu kościołach, np. w St. Peter Mancroft w Norwich, gdzie święty przedstawiony został w złotej zbroi i hełmie. Stojąc w zwycięskiej pozie, wbija miecz w wijącą się u jego stóp bestię o głowie przypominającej demona.

W kościele w Elham w hrabstwie Kent można zobaczyć utrzymane w jasnej kolorystyce okno. Ukazano na nim odzianego w jasną, srebrzystą zbroję św. Jerzego, który stoi na postumencie dekorowanym liśćmi akantu, festonami oraz ornamentem małżowinowym. Święty ma młodzieńczą twarz i długie jasne włosy. W jednej ręce trzyma lancę, a w drugiej koniec łańcucha, na którym uwięziony jest leżący u jego stóp, złoty smok.

Średniowieczne okno z St. Winnow w Kornwalii ukazuje świętego w dynamicznej pozie, choć jego proporcje są nieco zaburzone. Jerzy ma na sobie zbroję zasłaniającą prawie całe ciało, widać jedynie jego oczy. Smok, któremu wpycha miecz do gardła opierając stopę na jego szyi, ma niewielkie rozmiary. Jest zielony z czerwonymi, błoniastymi skrzydłami.

Św. Jerzy z okazałej posiadłości Haddon Hall w Derbyshire odziany jest w jasną zbroję z krótkim płaczem i hełm zasłaniający jedno oko. Święty ma długie, jasne wąsy. Stoi w dosyć statecznej pozie, na przypominającym zwinięta w kłębek jaszczurkę, zielonym smoku, którego przebija lancą.

Św. Jerzy na angielskich witrażach jest uosobieniem odwagi i męstwa. Cechą wspólną przytoczonych witraży jest to, że św. Jerzy został przedstawiony stojący na smoku lub obok niego. Innym ujęciem tego tematu, często pojawiającym się w malarstwie europejskim jest przedstawienie świętego na koniu.