Przodkowie Chrystusa na witrażach katedry w Canterbury

Okazała katedra w Canterbury pełni niezwykle istotną funkcję – to jedna z dwóch formalnych siedzib arcybiskupa Canterbury, który jest głową Kościoła Anglii. Świątynia jest także siedzibą całej Wspólnoty anglikańskiej oraz miejscem gdzie znajduje się grób pierwszego angielskiego świętego męczennika – Thomasa Becketa, biskupa, który według przekazów został zamordowany w tym miejscu przez króla Henryka II. Wnętrze świątyni podobnie, jak wielkie francuskie katedry z okresu gotyku, jest wyobrażeniem Nowego Jeruzalem. Strzeliste mury, ostrołukowe okna, wiązki smukłych służek – to wszystko kieruje wzrok ku górze i metafizycznym, nieziemskim sprawom. Nie mogło zabraknąć także witraży.  Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje niepowtarzalny cykl, przedstawiający męskich przodków Chrystusa.

Należące do najstarszych kwaterach witrażowych w Anglii, przedstawienia przodków Chrystusa z Canterbury, pochodzą z końca XII i początków XIII wieku. Początkowo na cykl składało się 86 postaci wśród których jedyną kobietą była Maryja. Nie wszystkie przedstawienia zachowały się do dziś. Wizerunki otaczały chór i transept świątyni oraz zdobiły okna kaplicy św. Thomasa Becketa. Przedstawione na kwaterach naturalnej wielkości postaci, przedstawiały Patriarchów Starego Testamentu, wśród nich wyobrażenia Jereda, Lameka i jego syna Noego, a także budowniczych arki o imionach Peleg i Terach. Ten ostatni był ojcem Abrahama. Wykonane z kolorowego szkła postaci, ubrane są w starożytne, stylizowane szaty, o bogatych fałdach draperii. Drobne szczegóły ich twarzy oraz strojów domalowano ręcznie na powierzchni szyb. Przedstawienia te, to jedne z najcenniejszych przykładów średniowiecznego, angielskiego malarstwa.

Genealogia Jezusa była niezwykle popularnym tematem w średniowieczu. Celem takich przedstawień, było podkreślenie, że to właśnie Jezus z Nazaretu, którego przodkowie pochodzą w linii prostej od króla Dawida, jest zapowiadanym w Starym Testamencie Zbawicielem. Pojawiające się często w średniowiecznych dziełach przedstawienia pokoleń przed Chrystusem, były swego rodzaju biblią dla ubogich, która miała za zadanie edukować niepiśmiennych wiernych. Temat ten występował często na witrażach lub w predellach rzeźbionych, gotyckich ołtarzy. Zazwyczaj było to wyobrażenie Drzewa Jessego, nawiązującego do proroctwa z Księgi Izajasza. Niewielkie postaci przedstawione były pośród otaczającego je ornamentu w postaci wici roślinnej. Niezwykłość witraży w Canterbury polega na ukazaniu w poszczególnych kwaterach pełnowymiarowych figur biblijnych królów i patriarchów, którzy są reprezentantami pokoleń ludzkości od stworzenia świata, do przyjścia Chrystusa.