Odnowienie witraży sakralnych w kościołach Galicji Wschodniej po I wojnie światowej. Tendencje w sztuce sakralnej

Jurij Smirnow I wojna światowa gwałtownie przerwała intensywny rozwój witrażownictwa we Lwowie. Najbliższe dziesięciolecie ujawniło, że minęła również moda na witraże. „Złota doba” witraży odeszła konsekwentnie w przeszłość i już nigdy nie wróciły czasy „secesyjnego szaleństwa”. Z pierwszych dni wojny obszar Galicji Wschodniej okazał się miejscem ostrych walk armii austriackiej i rosyjskiej. Praktycznie zaprzestano nowe […]
O witrażach w katedrze ormiańskiej we Lwowie

dr Joanna Wolańska Lwowska katedra ormiańska, chyba najważniejszy pomnik wielowiekowej obecności Ormian na ziemiach polskich, ich historii, tożsamości i kultury, od początku XX wieku przechodziła zakrojoną na szeroką skalę renowację i przebudowę. Prace podjęto z inicjatywy arcybiskupa Józefa Teodorowicza, już w roku 1902, a trwały przez ponad trzydzieści lat, aż do jego śmierci w roku […]
Spotkanie z Chagallem

Danuta Rojek Czy można połączyć szpital z galerią handlową? Przekonałam się, że tak. To dziwne, aczkolwiek praktyczne zjawisko dostrzegłam w Jerozolimie, gdy wybrałam się tam, by w szpitalnej synagodze zobaczyć witraże Marca Chagalla. Nie jest to namiastka galerii handlowej, bo jest i bankomat i szereg sklepów z odzieżą, obuwiem, zabawkami, kosmetykami, sklepy spożywcze i warzywne, […]
Pamięć o wojnach światowych na witrażach

Jan Sas Pierwsza oraz druga wojna światowa były tragicznymi doświadczeniami dla ludzkości, które przyniosły miliony ofiar. Upamiętnienie tych niewyobrażalnie przejmujących wydarzeń odnajdujemy w sztuce. W obiektach zabytkowych, głównie sakralnych w centrach miast, w miasteczkach i wsiach spotykamy zaskakująco dużą liczbę witraży, które zostały zainstalowane i poświęcone ich pamięci. Wielkim wyzwaniem jest zawsze instalacja nowych witraży […]
Działalność Zakładu Witraży i Mozaik Franca Mayera „Mayer’sche Hof-Kunstanstalt” we Lwowie

Jurij Smirnow (Lwów) Swoją obecność w stolicy Galicji bawarska wytwórnia witraży i mozaik Franca Mayera „Mayer’sche Hof-Kunstanstalt” z Monachium zaznaczyła kilkoma bardzo prestiżowymi realizacjami. Założycielem tak popularnej i znanej w Europie, również w Ameryce firmy był absolwentem Monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych Joseph Gabrieel Mayer (1808-1883), artysta-malarz i rzeźbiarz. W 1847 roku on zorganizował „Mayer Institute […]
Józef Mehoffer jako malarz i dekorator (cz.2)

Eligiusz Niewiadomski Tygodnik Illustrowany Nr 46 14 listopada 1908 rok „ Wszystko nam dałeś, co dać mogłeś, Panie”… nie poskąpiłeś nawet najwyższych darów nieba – geniuszów. Ale, zamiast ocenić godnie Twą łaskę i szczodrobliwość, jako bydlęta nierozumne depcą bezcenne klejnoty, tako i my depcemy dary Twoje – Proroki nasze. Wyspiański umarł. Wyprawiono mu królewski pogrzeb. […]
Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX część IV Malarstwo witrażowe

Tomasz Szybisty Publikacja jest monografią dziewiętnastowiecznych witraży kościelnych Krakowa. W trzech rozdziałach wyznaczonych chronologicznie (1815-1850, 1850-1883, 1883-1897), a przez to odzwierciedlających etapy ewolucji tego gatunku sztuki na gruncie lokalnym, zaprezentowano analizy historyczno-artystyczne zachowanych i niezachowanych przeszkleń witrażowych oraz związanych z nimi projektów. Omawiane prace zostały ukazane w kontekście rozwoju witrażownictwa oraz innych gałęzi sztuki polskiej […]
Witraże w kościele Bożego Ciała w Poznaniu

Hanna Szczesiak Jeszcze kilka lat temu każdego dnia przechodziłam ulicą Krakowską, tuż obok kościoła Bożego Ciała w Poznaniu. Jednakże, zaledwie kilka dni temu przekroczyłam jego próg, żeby zobaczyć, co kryją kościelne mury. Historia kościoła sięga XIV wieku. W miejscu, w którym obecnie wznosi się rzymskokatolicka świątynia, zostały odnalezione konsekrowane Hostie, wykradzione z kościoła Ojców Dominikanów […]
Witraże bazyliki łacińskiej

Jurij Smirnow Pierwszą i przez wieki jedyną wzmianką o witrażach jeszcze gotyckiej katedry lwowskiej spotykamy u znanego badacza dziejów naszej świątyni Stanisława Zajączkowskiego podającego, że w okna katedry “około roku 1480 zostały wprawione barwne witraże”. Zapewne nie przetrwały one jednak wielkiego pożaru 1527 roku, który strawił prawie całe miasto. Zespół istniejących obecnie witraży powstał na […]
Józef Mehoffer jako malarz i dekorator

Eligiusz Niewiadomski Tygodnik Illustrowany z dnia 21 listopada 1908 r. Wracam do rzeczy. Uderzającem zjawiskiem w sztuce współczesnej polskiej jest upadek kultury rysowniczej. Znam nawet zdolnych artystów, którzy prześlicznie wykonają pocztówkę, albo nawet poważniejszy szkic dekoracyjny – ale z chwilą, kiedy wypadnie im powiększyć figurę do naturalnej wielkości, stają się niezaradni, jak dziecko. Inni odczują […]