Krystyna Jadamska – Rozkrut
Witraże mogą odmienić charakter domu czy mieszkania, a na pewno stworzą niepowtarzalny nastrój, dodadzą blasku i szyku, a jednocześnie zadziałają pozytywnie na domowników. Jest to szczególny rodzaj piękna, gdy przez barwne, szklane mozaiki sączy się światło. Wywołane przez promienie słoneczne smugi odbłyskami witrażowego szkła pokryją całe wnętrze. Zadziałają, uspokoją duszę, zainspirują, rozbudzą wyobraźnię, zadziwią swym kunsztem. Gustowna, witrażowa lampa nie tylko przyozdobi wnętrze, ale podkreśli jego walory estetyczne. Zawieszony w oknie witraż zwracać będzie uwagę indywidualnymi upodobaniami właścicieli lokum. Aby podkreślić wyjątkowość wnętrza, witraże można montować w oknach, drzwiach, w meblach, a także zawieszać na ścianie czy w podwieszanym nimi suficie. Znajdzie na nie miejsce w pokoju, w kuchni, w przedpokoju a nawet w łazience. Przy większej pomysłowości mogą być wszędzie. Fantastycznie zaprezentuje się podświetlany , witrażowy blat stołu. Można też wykorzystać witraż w charakterze upominku. Dostępne są zawieszki witrażowe z aniołkami, kwiatami, elfami, które rozweselą wnętrze. Do wyboru mamy witraże klasyczne, malowane, niemalowane, tiffany, mozaiki, które zapoczątkowały witraże i od czasów starożytnych wykonywane są tak samo przy pomocy młotka i dłuta, a jeżeli są ze szkła, wykonuje się je szczypcami.
W traktacie „Diversarum Artium Schedula” witraże klasyczne opisał Teofil Prezbiter, zwany mnichem Teofilem(XI-XII w.). Klasyczny witraż to połączenie ołowiem wyciętych elementów szklanych tafli. Dawna, średniowieczna metoda powstawania witraży stosowana jest w naszych czasach. Do tworzenia takich witraży najczęściej używa się szkła antycznego, jest to szkło dmuchane i ręcznie walcowane. Używa się także do tych celów szkła katedralnego oraz części szkła formowalnego, m.in. gomółki, czyli okrągłych kawałków szkła, powstałego wskutek nadmuchiwania kropli szkła i wprowadzenia bańki w ruch obrotowy, aż do jej spłaszczenia. Witraż klasyczny malowany, a więc witraż en grisaille, monochromatyczny, zwykle malowany farbami z konturami i cieniami, maluje się również emaliami o wzbogaconej barwie kolorów. Taki witraż wymaga kilkukrotnego wypalania, a pomalowane elementy szklane wypełnia się ołowiem. O uroku witraży klasycznych niemalowanych decyduje rysunek, faktura i barwa szkła.
Technika powstawania witraży użytkowych jest równie skomplikowana jak ta od witraży sakralnych, mimo że niejednokrotnie bardziej prosta i przejrzysta. Dobrze jest, że stało się modne przyozdabianie domu tak pracochłonnymi obrazami witrażowymi, warto zatem pokusić się na niejedno takie, mozolnie stworzone, cenne cacko, by pomieszczenie, w którym przebywamy, wzbogaciła sztuka wywodząca się z kultury witrażownictwa.
Jedno jest pewne – z witrażem w domu czujemy się nie tylko przyjemnie ale i bajecznie.
Witraże z Artystycznej Pracowni Witraży – G.Herkt, B. Lliew , Szczecin, ul. Czorsztyńska 59