Vestige w twórczości Karen LaMonte
Andrzej Malinowski
Karen LaMonte jest amerykańską rzeźbiarką znaną z niepowtarzalnych dzieł naturalnej wielkości. Materiałem, który wykorzystuje do swoich artystycznych poszukiwań jest przede wszystkim szkło. Wykorzystuje również ceramikę i brąz, ale uznanie na świecie zdobywają przede wszystkim jej szklane rzeźby.
Karen LaMonte urodziła się 14 grudnia 1967 roku w Nowym Jorku. W 1990 roku ukończyła z wyróżnieniem Szkołę Rhode Island of Design (RISD) uzyskując tytuł magistra w Fine Arts.
Ważnymi wydarzeniami w jej karierze artystycznej, po zakończeniu studiów było otrzymanie stypendium w Creative Center Glass of America w Millville oraz praca w UrbanGlass. W tym okresie Karen doskonaliła techniki pracy z dmuchanym szkłem.
W roku 1998 Karen LaMonte przeniosła się do Republiki Czeskiej. Jej praca artystyczna była tak owocna, że otrzymała stypendium Fulbrighta w ramach wymia
ny naukowo-kulturalnej między USA a Republiką Czeską.
Tutaj rzeźbiarka podjęła pracę w studio szkła Zdeněk Lhotskiego. Ten czeski artysta jest członkiem legendarnej grupy Tvrdohlaví i tworzy unikalne płaskorzeźby oraz rzeźby ze szkła. Przedmioty sztuki użytkowej, mimo ich praktycznego charakteru posiadają wysokie walory artystyczne. Zdeněk Lhotskiego jest osobą, która podjęła się trudnego zadania kultywowania zanikających tradycji artystycznej produkcji czeskiego szkła. Studio tego twórcy znajduje się w Pelechov w pobliżu Železný Brod, czyli w regionie, gdzie produkcji szkła ma długą historię.
Karen LaMonte współpracując w studio Zdeněk Lhotskiego doskonaliła techniki pracy z lanym szkłem, odlewami i polerowaniem. To pozwoliło jej na opracowanie specjalnej technologii wykonywania odlewów ze szkła z wykorzystaniem form na tracony wosk.
W rezultacie artystka zaczęła tworzyć bardzo innowacyjne działa sztuki, które określiła nazwą Vestige. Vestige, to profil rzeźb naturalnej wielkości sukienek wykonanych z lanego szkła. Vestige, poprzez zapamiętywanie kształtów prezentuje nieuchronność przemijania.
Karen LaMonte używa odzieży jako metafory tożsamści i odkrywania ludzkiego ciała oraz jego zmian.
Sztuka Karen LaMonte koncentruje się wokół piękna, subtelności, kruchości ludzkiego ciała przez pryzmat odzieży.
Jej prace są często oceniane przez krytyków sztuki. Arthur Danto w swoim eseju z 2005 roku – „Poezja szklanych sukni Karen LaMonte” pisze o Vestige: „wygląd stroju, to jedynie moment, w którym
nosząca go osoba pokazuje się innym. Można by użyć określenia Prousta – en fleur. Tak wyglądała osoba wówczas, ale jeśli ona wciąż żyje, jest pewne, że nie będzie wyglądać w ten sposób teraz. Znajdujemy w tym stwierdzeniu melancholię mody oraz melancholię zmian ciała. Z biegiem czasu zmieniają się stylizacje i upodobania a starzejący się organizm odsłania niedołęstwo, opadające piersi, otyłość, tracącą przejrzystość i świeżość skórę. Przejmujące suknie LaMonte są produktem ukazującym nieuchronny cykl zmian, w których uczestniczymy jako istoty ludzkie. Ich poezja jest poezja piękna i upływu czasu.”
Karen LaMonte otrzymała za swoje dokonania artystyczne wiele nagród i wyróżnień na wielu kontynentach. Jedną z nich jest bardzo ważna nagroda Fundacji Louis Comfort Tiffany przyznana w roku 2001.
Lekkość i subtelność szczegółów tych prac spowodowały wielkie zainteresowanie galerii, muzeów i kolekcjonerów sztuki na całym świecie.
Dzieła Karen LaMonte można obecnie obejrzeć w Czeskim Muzeum Sztuk Pięknych w Pradze, Chrysler Museum of Art w Norfolk oraz Muzeum Szkła w Tacoma w Waszyngtonie. Do stałych zbiorów włączyły je również muzea: Smithsonian Museum of American Art, Renwick Gallery w Waszyngtonie , Fine Arts Museums w San Francisco, MH de Young Memorial Museum , Musée des Arts Décoratifs w Paryżu oraz National Gallery of Australia w Canberze.
