Firma witrażowa Heaton, Butler & Bayne

Historia jednego z czołowych warsztatów witrażowych doby wiktoriańskiej sięga początków lat 50-tych XIX wieku, kiedy to zainspirowany twórczością Pugina Clement Heaton, postanowił zająć się produkcją witraży. Niedługo później dołączył do niego szklarz, James Butler. Początkowo nie mieli własnych projektantów, współpracowali więc z firmą Claytona i Bella, z którą również dzielili pracownię. W 1862 roku do Heatona i Butlera przyłączył się Robert Turnill Bayne, który został nie tylko głównym projektantem, ale również pełnoprawnym partnerem. Firma pod nazwą Heaton, Butler & Bayne założyła swoje studio w Covent Garden w Londynie. W niedługim czasie zaczęli pozyskiwać coraz więcej znaczących zamówień od czołowych XIX-wiecznych architektów, stając się jednym z najważniejszych producentów witraży.

Podczas wieloletniej działalności Heaton, Butler & Bayne wykonali liczne okna dla budowli sakralnych głównie w Wielkiej Brytanii oraz w Stanach Zjednoczonych. Typowe dla wczesnego okresu ich działalności są okna w prezbiterium kościoła św. Mikołaja w East Dereham w Norfolk oraz w południowym ramieniu transeptu katedry w Peterborough. W latach 1864 – 1878 firma zatrudniała  znanego malarza i witrażystę, Henry’ego Holiday’a, który pracował dla nich jako niezależny projektant. Jednym w z wczesnych przykładów prac z tego okresu  jest zainstalowane w 1868 roku okno w opactwie Westminsterskim. Wśród dzieł warsztatu warto wymienić również witraż we wschodnim oknie kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Gillingham, prace wykonane dla opactwa Wimborne, zachodnie okno we Fraumünster w Zurychu czy przedstawienie Pokłonu Trzech Króli w opactwie w Tewkesbury.

Wyraziste i mocne projekty Bayna wykonywane były z zastosowaniem niezwykle szerokiej gamy barwnej, która została opracowana przez Heatona podczas jego badań nad średniowiecznymi technikami. Cechą charakterystyczną dla wielu witraży z tego warsztatu jest wplatanie w kompozycję brodatej postaci o rysach Bayne’a. Nieco inny, bardziej klasyczny i tradycyjny charakter mają witraże powstałe w wyniku współpracy z Henrym Holiday’em. Firma Heatona, Butlera i Bayne’a została z czasem przejęta przez ich synów i funkcjonowała aż do 1953 roku.