Tag: witraże w Szwajcarii

Witraże w katedrze w Bernie

Opublikowano przez

Katedra poświęcona św. Wincentemu z Saragossy, to największy kościół w Bernie i w całej Szwajcarii. Budowla powstała w okresie późnego gotyku, jednak prace wykończeniowe trwały aż do XIX wieku, dlatego też w świątyni można znaleźć wiele elementów neogotyckich. Uwagę turystów zwiedzających katedrę przyciąga słynny portal ze sceną sądu ostatecznego oraz neogotycka wieża o wysokości ponad 100 m, która jest najwyższa wieżą w Szwajcarii.

Trzynawowe wnętrze świątyni utrzymane jest w dość surowym stylu. Ściany z szarego kamienia są pięknym tłem dla różnokolorowego światła, wpadającego do wnętrza przez ogromne witraże. Większość z nich przedstawia tematy biblijne, niektóre dodatkowo zostały uzupełnione o symbole heraldyczne.

W chórze katedry znajduje się siedem okien. Najstarsze z nich zostało wykonane w 1441 roku w Ulm i przedstawia sceny Męki Pańskiej. Z 1451 roku pochodzi witraż z Drzewem Jessego, czyli genealogią Chrystusa. Z XV wiecznych okien zachował się jeszcze witraż z przedstawieniem Trzech Królów. Niektóre witraże uległy zniszczeniu i zostały wymienione na nowe, jak np. XIX wieczne przedstawienie Chrystusa w jednym z okien chóru, które zastąpiło witraż Dziesięciu tysięcy męczenników.

Jednym z najbardziej oryginalnych witraży jest okno przedstawiające Taniec śmierci. Znajduje się ono w nawie południowej, niedaleko chóru. Tańce śmierci, tzw. Danse macabre pojawiały się w sztuce już w późnym średniowieczu, ogromną popularność zyskały szczególnie w okresie baroku. Taniec śmierci z katedry w Bernie pochodzi z lat 1516-1519 i jest dziełem renesansowego malarza Niklausa Manuela. W poszczególnych kwaterach ukazano śmierć jako szkielet, który przychodzi do osób w różnym wieku i pochodzących z różnych stanów i zaprasza ich do swojego tańca. To doskonały przykład tego tematu, który ma przypominać o kruchości życia i przemijaniu, a także o tym, że w obliczu śmierci wszyscy są sobie równi.

Okna katedry w Bernie należą do najcenniejszych w Szwajcarii. Powstawały one przez kilka stuleci i są dziełem miejscowych artystów. Robią niesamowite wrażenie nie tylko ze względu na ciekawą tematykę i bogactwo kolorów, ale przede wszystkim poprzez swoje imponujące rozmiary. Okna mają po 12 m wysokości.

Średniowieczne witraże z opackiego kościoła w Königsfelden

Opublikowano przez

Opactwo w Königsfelden powstało w pierwszej połowie XIV wieku. Był to łączony klasztor franciszkanów i klarysek z kościołem, który służył obu zgromadzeniom. Fundatorkami całego zespołu były dwie kobiety z rodu Habsburgów – królowe Elżbieta i Agnieszka, które postanowiły wznieść budowle w miejscu gdzie król Albrecht I został zamordowany przez swojego bratanka. Obie królowe dołożyły wiele starań, aby ich fundacja była okazała i bogato wyposażona. W latach 60. XIX wieku, budynki klasztorne zaadaptowano na klinikę psychiatryczną, natomiast kościół opacki w 2009 roku został przekształcony w muzeum.

Niezwykle oryginalny cykl witraży w chórze kościoła przedstawia życie Jezusa. Na szczycie umieszczono scenę Meki Zbawiciela, w otoczeniu przedstawień Wcielenia i Zmartwychwstania. Pomimo niewielkich strat po południowej stronie, oryginalny XIV-wieczny cykl jest w dużej mierze zachowany.

Jednym z najciekawszych fragmentów jest scena Pokłonu Trzech Króli. Przedstawienie zostało podzielone na trzy części. W pierwszej kwaterze ukazano jednego z mędrców o młodzieńczych rysach w pozycji stojącej. Kwatera druga przedstawia dwóch magów, z których jeden pada na kolana przed Jezusem. W trzecim polu wznosi się tron, na którym siedzi Madonna. Dzieciatko stojące na jej kolanach wyraźnie zwraca się ku mędrcom składającym mu dary. Każda z trzech części przedstawienia ujęta jest w architektoniczne ramy, zwieńczone gotyckimi szczytami. Nad postaciami wznoszą się anioły, a dekoracyjne tła mają głęboką, kobaltową barwę. Trójwymiarowy tron Matki Boskiej oraz częściowe nakładanie się na siebie postaci w środkowej części przedstawienia, świadczą o pierwszych próbach uchwycenia perspektywy.

Trudno jednoznacznie ustalić warsztat, który mógł wykonać te niezwykłe jak na tamte czasy witraże. Być może pochodził on z Bazylei, jednak nie ma na to jednoznacznych dowodów. Istnieją jeszcze dwa inne przykłady przedstawień z tego samego okresu, gdzie widoczne są pierwsze próby osiągnięcia trójwymiarowości przedstawienia. Jedna na witrażach pochodzących ze zburzonego kościoła dominikanów w Strassburgu (dziś znajdują się one w katedralnej kaplicy św. Wawrzyńca) oraz drugi przykład z kościoła franciszkanów w Esslingen. Być może wszystkie trzy realizacje zostały wykonane przez ten sam warsztat.

Gotyckie witraże z opactwa Königsfelden, wraz z oknami katedry w Bernie, uznawane są za najcenniejsze w całej Szwajcarii. Z powodzeniem można je też zaliczyć do jednych z najlepszych osiągnięć średniowiecznej sztuki witrażowej w całej Europie.