Tag: Albrecht Dürer

Wybitny niemiecki malarz, rysownik, grafik i teoretyk sztuki Albrecht Dürer, zapisał się w historii sztuki jako najważniejszy artysta przełomu późnego gotyku i początków renesansu w północnej Europie. Urodził się w 1471 roku w Norymberdze. W młodym wieku miał styczność ze sztuką niderlandzką w warsztacie swojego ojca, który był złotnikiem, następnie zaczął pobierać nauki u norymberskiego malarza Michaela Wolgemuta. Duży wpływ na twórczość Dürera miała podróż do Włoch, gdzie zetknął się z renesansem. Odwiedził również Niderlandy, a także główne niemieckie ośrodki sztuki. Z jego licznych zasług można wymienić ogromny wkład w rozwój renesansowego malarstwa oraz grafiki. Podniósł drzeworyty do rangi odrębnego dzieła, a także napisał kilka traktatów o sztuce. Nie można pominąć również jego znaczącej roli w dziedzinie tworzenia witraży.

Do najsłynniejszych witraży Dürera należą okna zaprojektowane do kościoła św. Sebalda oraz do kaplicy Schmidmayera w kościele św. Wawrzyńca w Norymberdze. Artysta traktuje witraże jak obrazy. W przeciwieństwie do tradycyjnych, średniowiecznych witraży, kompozycja rozciąga się na całe okno, niezależnie od wyznaczanych przez ołowiane listwy podziałów. Durer również jako pierwszy wprowadził do witraża motyw łuku triumfalnego, chętnie stosowany w późniejszym okresie przez artystów renesansowych. Zamiast geometrycznych wzorów i wici roślinnych, pojawiają się krajobrazy odtworzone zgodnie z zasadami perspektywy.

Nie tylko zaprojektowane przez Dürera okna, ale tak naprawdę cała jego twórczość  miała wpływ na rozwój witrażownictwa. Jego obrazy i grafiki były masowo kopiowane jeszcze za jego życia przez innych artystów, a wykorzystywanie jego rycin jako kompozycji witrażowych było powszechną praktyką przez kolejne stulecia.

Dürera uznaje się również za prekursora tzw. witrażu gabinetowego, który był niewielkich rozmiarów dziełem, malowanym na szkle z niezwykłą precyzją i dbałością o szczegóły. Przeznaczony był do oglądania z bliska, nie musiał łączyć się z architekturą, stanowił raczej drobną dekorację w prywatnych wnętrzach.

Wpływ Dürera na nowoczesne witrażownictwo był naprawdę znaczący. Artysta stał się prekursorem malarskiego traktowania okna z przedstawieniami postaci o prawidłowych anatomicznie proporcjach, zindywidualizowanych rysach twarzy, w modelowanych światłocieniem szatach. Witraże przestały przypominać wielobarwne mozaiki, a stały się wysmakowanymi i eleganckimi przedstawieniami, które wykorzystywały wszystkie zdobycze malarstwa renesansowego.