Ely to miasto we wschodniej Anglii, znane przede wszystkim ze znajdującej się tam katedry, która jest najdłuższym gotyckim kościołem nie tylko w Anglii, ale też w całej Europie. Oprócz przepięknej gotyckiej architektury i eleganckiego wnętrza, świątynia oferuje zwiedzającym także inną, niezwykła atrakcję – jedyne w swoim rodzaju muzeum, prezentujące pokaźną kolekcję angielskich witraży.
Muzeum powstało w latach 70. XX wieku, kiedy dziekan i kapituła katedry przygotowali projekt ratowania starych i zniszczonych witraży usuwanych z kościołów i innych budynków. Wystawa znajduje się na górnym poziomie katedry, w południowym triforium. Można się tam dostać kamiennymi, spiralnymi schodkami. Jest to jedyne muzeum poświęcone historii sztuki witrażowej w Wielkiej Brytanii.
W głównej galerii wystawionych jest ponad 125 oryginalnych witraży pochodzących głównie z Anglii, ale też z Europy i Stanów Zjednoczonych. Większość z nich to okna, które z różnych przyczyn zostały usunięte ze swoich pierwotnych miejsc. Wykonywane były dla kościołów, kaplic, synagog, budynków użyteczności publicznej czy prywatnych domów. Muzeum udostępnia mapę, dzięki której można zlokalizować pierwotną lokalizację większości prezentowanych na wystawie witraży.
Cała kolekcja muzeum w Ely obejmuje ponad 1000 witraży od czasów średniowiecza do współczesności. Można tu zobaczyć zarówno okna gotyckie, jak i renesansowe, dzieła prerafaelitów, nowoczesne, XX wieczne witraże, a także te najnowsze, pochodzące już z XXI wieku. Muzeum cały czas poszerza swoją kolekcję o kolejne eksponaty.
Oprócz zachowanych w całości witraży, które były instalowane w różnych budynkach, kolekcja katedry w Ely obejmuje również ocalałe fragmenty okien, próbne witraże i kawałki malowanego szkła, a także projekty i próbki witraży z pracowni artystów. Można również zobaczyć materiały i narzędzia związane z produkcją szkła i witraży. Dostępna jest też specjalistyczna biblioteka, gdzie znajdziemy liczne książki, czasopisma i broszury związane z tematyką witrażownictwa i sztuki szklarskiej.
Muzeum Witraży w Katedrze w Ely, to miejsce, które warto odwiedzić, nie tylko po to, aby lepiej poznać dziedzictwo witrażowe Wielkiej Brytanii, ale też by dowiedzieć się więcej samej sztuce tworzenia szkła. Muzeum umożliwia wgląd w historię powstawania witraży i ich rozwój na przestrzeni wieków.
