Witraż w Japonii

Szkło artystyczne w kraju kwitnącej wiśni zaczęło być powszechnie używane w czasach modernizmu i ekspresjonizmu. W Japonii okres ten nazywa się  „Bunriha Movement”.

Współcześnie witraże są bardzo ważnym elementem architektury w Japonii. Najczęściej można je zobaczyć w budynkach użyteczności publicznej, w terminalach na lotniskach, na dworcach kolejowych, na stacjach metra, czy w centrach handlowych. Umieszczane są w widocznych i najbardziej uczęszczanych miejscach jak np. witraż na dworcu Shinagawa w Tokio, który znajduje się centralnie nad schodami prowadzącymi do jednego z wyjść. Przedstawia on kolory światła i nieba o różnych porach roku.

Japońscy artyści w pełni wykorzystują potencjał witraży jako rodzaju sztuki publicznej. Imponujące, szklane przestrzenie nie tylko wzbogacają przestrzeń dworców i lotnisk, ale też dzięki takiej lokalizacji sztuka staje się powszechna i łatwo dostępna dla publiczności – na dworcach i lotniskach witraże mogą być codziennie podziwiane przez setki pasażerów. Wiele z nich wyróżnia się dużymi rozmiarami, a ich tematyka bywa bardzo ciekawa.  Np. w holu dworca Urawa-Misono w mieście Saitama można zobaczyć witraż przedstawiający bohatera popularnej mangi, kapitana Tsubasę, którego autorem jest znany rysownik Yōichi Takahashi.

Zdarzają się też skromniejsze, choć bardzo wymowne dzieła, jak np. przedstawienie gołębia pokoju na dworcu Shinagawa, będące dziełem artystki Yoko Yamamoto.

Jednym z najciekawszych dzieł witrażowych, jakie możemy zobaczyć w Japonii jest witrażowa wieża nazywana Symphonic Sculpture autorstwa francuskiego artysty Gabrielle’a Loire’a. Wieża znajduje się w muzeum-skansenie Hakone. To niezwykłe dzieło jest połączeniem rzeźby i wieży widokowej, na szczyt której prowadzą kręcone schody. Zbudowana prawie w całości z wielobarwnego szkła, Symphonic Sculpture pozwala widzom dosłownie znaleźć się wewnątrz witrażu.

Rzadziej spotykane są witraże w budowlach sakralnych. W całej Japonii jest niewiele kościołów chrześcijańskich, a te istniejące nie są tak okazałe i pełne dekoracji jak europejskie świątynie. Witraże można zobaczyć w kościele św. Filipa w Nagasaki czy w tzw. kościele Tabira na wyspie Hirado. Są one dość skromne w porównaniu z witrażami na dworcach i lotniskach. Nieco bardziej okazałe przykłady znajdują się w Tokio. Złote witraże umieszczone w tle ołtarza można tam zobaczyć w katedrze pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Również okna z kościoła św. Ignacego, przedstawiające dwanaście zjawisk natury należą do najbardziej imponujących witraży kościelnych w tym kraju.

Pomimo, że witraże pojawiły się w Japonii bardzo późno, szybko stały się popularne i dziś stanowią bardzo ważny element architektury. Projekty wyróżniają się ogromną pomysłowością i bogactwem przedstawianych tematów, a sztuka witrażowa jest powszechnie dostępna dla każdego poprzez jej obecność w przestrzeni publicznej.