Tag: Santa Maria del Fiore

Koronacja Dziewicy – witraż Donatella w katedrze we Florencji

Florencka katedra pod wezwaniem Santa Maria del Fiore, znana jest przede wszystkim ze swojej niesamowitej kopuły, którą zaprojektował florencki architekt Fillippo Brunelleschi, nazywany ojcem renesansu. Jednak nie tylko górująca nad miastem kopuła od wieków wzbudza podziw. Wnętrze tej świątyni jest równie zachwycające. Zdobią je dzieła największych włoskich artystów doby wczesnego renesansu. Jednym z nich był zaliczany do najsłynniejszych rzeźbiarzy wszech czasów Donatello, który do florenckiej katedry zaprojektował witraż.

Donato di Niccolò di Betto Bardi, zwany Donatello żył na przełomie XIV i XV wieku. Działał we Florencji, Padwie i Sienie. Wraz ze swoim nauczycielem Lorenzo Ghibertim był twórcą stylu renesansowego w rzeźbie. Jego najsłynniejszym dziełem jest pomnik kondotiera Gattamelaty – pierwszy pomnik konny od czasów starożytnych. Możliwe, że na wykonanie okna do Santa Maria del Fiore został ogłoszony konkurs, w który zwyciężył projekt Donatella.

Okno zaprojektowane przez Donatella znajduje się we wschodniej części bębna kopuły. Ma ono okrągły kształt. Witraż ukazuje scenę Koronacji Matki Boskiej. Na tle niebieskiego nieba widać tylko dwie pochylone ku sobie postacie. Jedną z nich jest ubrana w jasne, zakrywające całą sylwetkę szaty, Maryja. Jej dłonie są złożone jak do modlitwy. Jezus odziany w pastelową, turkusowo-niebieską szatę z bogato udrapowanym bordowym płaszczem, wkłada na głowę swojej Matki koronę z rubinami i szafirami. Spod szaty Chrystusa widać fragment tronu lub ławy, na której siedzi. Na obramieniu witraża artysta przedstawił uskrzydlone postaci ze złotymi nimbami, które jednak nie stanowią integralnej części sceny rozgrywającej się we wnętrzu oculusa.

Tym, co uderza w witrażu Donatella jest niezwykła prostota kompozycji. W głównej scenie nie ma żadnych zbędnych elementów jak np. architektoniczny baldachim czy krajobraz w tle, które odwracałyby uwagę widza od przedstawionych postaci. Widoczne są także wyraźnie wyróżniające się strefy kolorystyczne, które nadają oknu wrażenie monumentalności. Barwy są czyste i niezwykle intensywne. Donatello zbudował swoje dzieło z malutkich kawałeczków szkła, składających się razem na większe powierzchnie. Daje to niesamowity, rzeźbiarski efekt widoczny w centralnej scenie, niespotykany w innych witrażach tego okresu.