Tag: kaplica zamkowa w Edynburgu

Witraż z przedstawieniem św. królowej Małgorzaty w kaplicy zamku w Edynburgu

Wybudowana przez króla Dawida I kaplica zamkowa w Edynburgu, pochodzi z 1130 roku. Władca postanowił ją wznieść na cześć swojej matki, Małgorzaty. Królowa Małgorzata była jedną z głównych inicjatorek wprowadzenia chrześcijaństwa w Szkocji. Wspierała kościoły i klasztory, zapewniała noclegi pielgrzymom, a także przyczyniła się do wprowadzenia tzw. benedyktyńskich zasad klasztornych. Sama wychowywała swoje dzieci, co było w tamtych czasach rzadko spotykane wśród wysoko postawionych kobiet. Małgorzata zmarła w 1093 roku, trzy dni po tym, jak otrzymała wiadomość o śmierci swojego męża, Malcolma III i najstarszego syna Edwarda, którzy zginęli podczas oblężenia zamku Alnwick. W 1250 roku królowa została kanonizowana przez papieża Innocentego IV, a w 1673 Klemens X ogłosił ją patronką Szkocji.
Kaplica, wybudowana początkowo na prywatny użytek króla i dworu, w późniejszych stuleciach zmieniła swoje pierwotne przeznaczenie. W XVI wieku przebudowano ją na magazyn prochowy. Oryginalne przeznaczenie budowli zostało odkryte dopiero w połowie XIX wieku, dzięki badaniom Daniela Wilsona – edynburskiego antykwariusza. Wilson zajął się również odrestaurowaniem kaplicy i przywróceniem jej sakralnego charakteru. Dziś jest ona nie tylko najstarszą częścią zamku, ale również uznaje się ją za najstarszą budowlę w całym Edynburgu. We wnętrzu kaplicy można zobaczyć przepiękne witraże, a wśród nich okno przedstawiające świętą patronkę tej budowli.
Półokrągłe okno osadzone jest w grubym, kamiennym murze. W centralnej części ukazano św. królową Małgorzatę siedzącą na tronie. Ma ona młodzieńczą twarz i jasne włosy zaplecione w dwa opadające na ramiona warkocze. Ubrana jest w szafirowo-niebieską suknię, a jej głowę zdobi korona. Na kolanach trzyma otwartą księgę. Ponad głową królowej widnieje herb. Po obu stronach świętej widać kobiece postacie w zakrywających głowy szatach, utrzymanych w odcieniach błękitu, które zajęte są wyszywaniem. W dolnej części witraża przedstawiono scenę z modląca się Małgorzatą. Na dwóch banderolach widnieje napis „Queen Margaret”.
Oprócz witraża z wizerunkiem Małgorzaty, w kaplicy znajdują się jeszcze okna przedstawiające świętych: Andrzeja, Niniana i Kolumbę, a także Williama Wallace’a. Wszystkie one pochodzą w 1922 roku, a ich autorem jest znany, szkocki witrażysta Douglas Strachan. Okno z wyobrażeniem królowej Małgorzaty sprawia dość ascetyczne wrażenie. Dominujące są różne odcienie błękitu oraz biel uzupełnione w kilku miejscach stonowaną zielenią. Wrażenie surowości potęgują bardzo grube, wyraziste, czarne kontury. Pomimo, że witraż ten powstał setki lat później, doskonale współgra z romańską architekturą kaplicy.