Tag: znaczenie witraży w kościele

Witraże w Katedrze Świętego Michała w Coventry

Witraże w Katedrze Świętego Michała w Coventry

Przykładem na to jak można połączyć nowoczesną formę budynku z tradycyjnym, sakralnym wnętrzem są witraże w Katedrze Świętego Michała w Coventry. Dzięki nim właśnie wnętrze katedry jest przepełnione niebiańskim wręcz światłem, co tworzy nastrój odpowiadający temu, jaki panował w średniowiecznych pierwowzorach sakralnych budowli.

To siedziba biskupa i diecezji Coventry w dystrykcie West Midlands, w Anglii.
W mieście znajdują się aż trzy katedry. Jako pierwsza powstała katedra Św. Maryi oraz budynek klasztorny, z którego do dzisiaj pozostało tylko trochę ruin. Drugi to kościół gotycki z XIV wieku, który w późniejszym czasie stał się katedrą Św. Michała. W wyniku bombardowania podczas II wojny światowej katedra ta została prawie całkowicie zniszczona. Trzecia zaś, to nowa katedra Św. Michała, zbudowana w miejsce tej zburzonej.
Pierwotny kościół św. Michała został w dużej mierze zbudowany pod koniec XIV i na początku XV wieku. Był to jeden z największych kościołów parafialnych w Anglii, który w 1918 roku stał się katedrą, doszczętnie prawie zniszczoną w czasie działań wojennych. Przetrwała tylko wieża, zewnętrzna ściana, figura z brązu i grób pierwszego biskupa. Wieża wznosi się na wysokość 90 metrów i jest najwyższym budynkiem w mieście. Jest to również trzecia najwyższa wieża katedralna w Anglii.

Obecna katedra Św. Michała, zbudowana obok szczątków starego kościoła, zaprojektowana została przez Basil’a  Spence’a i zbudowana przez Johna Lainga.
Wybór Spence’a na projektanta był wynikiem konkursu, zorganizowanego w 1950 roku, który miał na celu znalezienie architekta nowej katedry w Coventry. Jego projekt został wybrany spośród ponad dwustu zgłoszonych na konkurs.
Spence nalegał, aby zamiast odbudowywać starą katedrę, zachować jej ruiny jako formę wspomnienia, a obok zbudować jednak nową katedrę. Do budowy nowej katedry użyto tego samego  piaskowca Hollington, co do budowy starej katedry Coventry. Stanowiło to element jedności między budynkami.
Kamień węgielny pod budowę nowej katedry został wmurowany przez królową Elżbietę II 23 marca 1956 roku.

Witraże w katedrze Świętego Michała w Coventry to znakomite połączenie współczesnej architektury z tradycją.

Wnętrze jest godne uwagi ze względu na zaprojektowany przez artystę Johna Piper’a ogromny witraż o abstrakcyjnym wzorze, który zajmuje pełną wysokość ściany znajdującej się nad chrzcielnicą. Witraż składa się z 195 paneli, wypełnionych szklanymi elementami w barwach od bieli do głębokich kolorów.

Koncepcja Spence’a dla witraży znajdujących się w nawie polegała na tym, że przeciwne pary okien przedstawiają proces od narodzin do starości, zakończony niebiańską chwałą – jedna strona reprezentuje ludzkość, druga zaś Boskość.

Witraż nawiązuje w bardzo ewidentny sposób do tradycyjnych witraży średniowiecznych, zarówno kolorystyką, jak i formą. Warto zwrócić uwagę, że w przeciwieństwie do większości witraży zdobiących współczesne kościoły, witraż ten nie jest minimalistyczny a pokrywa całą, ogromną ścianę budynku. W ten sposób spełnia podobną rolę, jaką spełniają wspaniałe witraże we francuskich kościołach, z których wpadające przezeń światło wydobywa całe piękno i tworzy niepowtarzalną aurę wnętrza.

Przy tworzeniu tego majestatycznego okna witrażowego, w nowej katedrze w Coventry z John’em Piper’em współpracował inny wybitny malarz-Patrick Reyntiens. Ich współpraca trwała w sumie aż 30 lat.

Reyntiens założył własne studio i ręcznie malował symboliczny kolaż na niemal 200 witrażach zaprojektowanych do katedry. O swoich dziełach mawiał „Okno jest odrodzeniem, podobnie jak chrzest”.

Wizja artystyczna paneli była niezwykle prosta, choć  z wieloma skomplikowanymi, drobnymi kawałkami szkła. Witraż został tak zaprojektowany, aby przykuwał uwagę wiernych młodego pokolenia.

Wnętrze budynku o wybitnie współczesnej architekturze, dzięki wspaniałym panelom witrażowym, o niezwykle ciepłej barwie szkła, w momencie, gdy przenikają je promienie słoneczne, staje się prawdziwym i klasycznym zarazem sanktuarium.

W ten wyjątkowy sposób w nowej katedrze w Coventry nowoczesność spotyka się z tradycją.

 

 

Znaczenie witraży w kościele

Znaczenie witraży w kościele

Dla wielu osób witraż to tylko ozdoba znajdująca się w oknie kościoła, jednak znaczenie witraży w kościele jest znacznie większe.

Nazwa witraż odnosi się do barwnego szkła, które otrzymuje się w wyniku pewnych skomplikowanych procesów a następnie montuje w całość z pomocą specjalnych materiałów. Barwa szkła powstaje w efekcie wypiekania pigmentu (lub substancji barwiącej) na powierzchni szkła.

Witraż jest najczęściej spotykanym wypełnieniem dekoracyjnym okien w chrześcijańskich kościołach, różnych wyznań i zwykle używany był i jest do zobrazowania opowieści ze Starego i Nowego Testamentu.

Na dowód tego, jak długa jest historia witraża niech świadczy fakt, że przykłady witraży odkryto już w pierwszym wieku p.n.e.

Za czasów Starożytnego Rzymu barwione szkło było dziełem sztuki, oznaką luksusu. Gdy chrześcijaństwo stało się główną religią Imperium Rzymskiego zaczęto używać witraży w miejscach kultu. Od tego czasu witraże stały się częścią integralną kościołów, zwłaszcza w Europie, ale na całym świecie.

Poznając znaczenie witraży w kościele poznajemy ich rolę w przekazywaniu wiedzy religijnej

Witraże przedstawiają zazwyczaj momenty z historii biblijnej. Można je spotkać w bardzo prostej formie oraz w bardziej skomplikowanych przykładach formy sztuki witrażowej. Z pewnością są to  przede wszystkim dekoracyjne elementy Kościoła, powszechne szczególnie w europejskich kościołach katolickich i  protestanckich.

Większość istniejących witraży nie była wykonywana masowo. Były indywidualnie zamawiane i tworzone przez mistrzów fachu witrażowego. Zachowywali oni w swych pracach odniesienia do poszczególnych kościołów, które zdobiły ich prace.

Po reformacji w XVI wieku i wzroście Protestantyzmu w Europie wiele witraży zostało zniszczony i dzisiaj niezwykle cenną rzadkością są oryginały z tamtego okresu.

Istnieje wiele teorii na temat znaczenia poszczególnych witraży, ale najprostszym sposobem, aby poznać szczegóły przedstawione na witrażu, jest określenie czasu w jakim on powstał.

Niektórzy artyści witrażowi czynili wszystko, by zapewnić piękny wygląd kościołowi, inni tworzyli wizualne kazania w swoich dziełach. Byli również tacy, którzy przemycali w wizerunkach na szkle tajemnice, które chciano usunąć z Biblii.

W XII wieku witraże były używane do zobrazowania biblijnych postaci. W tym przypadku witraże zwykle pokazywały grupy ludzi stojących w jednym szeregu, na tle krajobrazu lub w budynkach. Każda osoba posiadła namalowane wskazówki określające jego tożsamość. Mogły to być symbole, bądź po prostu imiona i nazwy.

W wieku XIII-XIV witraże artystów zaczęły  koncentrować się na wydarzeniach i podaniach z Biblii. Wiele okien z tego okresu jest częścią sekwencji, które opowiadają większą historię.

Od XV do XVII wieku witraże były używane do tworzenia obrazów moralizatorskich..

Witraże przedstawiają zwykle świętych i historie biblijne, połączone z dziejami kościoła, w którym są zainstalowane. Wiele sekwencji przedstawia narodziny Jezusa i treści biblijne związane z tym wydarzeniem. Z  bardziej znanych biblijnych postaci można często zobaczyć, takie jak król Dawid, król Salomon, Chrystus, Maryja i uczniowie.

Tego typu witraże przeznaczone są zazwyczaj na potrzeby  Kościoła, do stworzenia warunków do kontemplacji i myślenia o opowieściach i postaciach, które wierni widzą oraz rozważań, jak wyciągnięte z tych opowieści wnioski mogą być stosowane w codziennym życiu.

Sceny i epizody z Biblii pokazywane w witrażach znajdujących się we wszystkich kościołach na świecie miały służyć, jako przekaźnik wiedzy o chrześcijańskich dogmatach.

Najważniejszym powodem, dla którego witraże do dzisiaj pełnią fundamentalną rolę w kościołach jest podstawowe znaczenie Biblii w religii chrześcijańskiej.

Witrażownictwo było i jest nie tylko formą atrakcyjnego zdobnictwa, w którym materiał, jakim jest szkło, zmienia się w dzieło sztuki, ale jest również formą przemiany duchowej tego co ziemskie w boskość.

Co również ważne, witraże były oczywiście przydatne z przyczyn praktycznych. W okresie średniowiecza wielu wiernych Kościoła było analfabetami. Wspaniałe sceny z Biblii pokazane w witrażach były więc nie tylko dekoracją okien, ale przede wszystkim były sposobem dostarczania wiadomości na temat religii do wszystkich widzów, nawet tych, którzy nie mogli lub nie potrafili czytać Biblii samodzielnie.

Witraż jest formą sztuki, jak malarstwo czy rzeźba, jednak, jak widać to nie tylko piękna ozdoba, ale także narzędzie do komunikowania się.