Tag: chłodzenie szkła

Fusing – chłodzenie szkła po wypale

Podczas wypału wielowarstwowych pakietów szkła, jak również przy obróbce szkła o znacznych grubościach najtrudniejszym etapem jest proces chłodzenia. Szkło jest materiałem bardzo wrażliwym na wewnętrzne naprężenia. Ta cecha w połączeniu z kruchością, przy nieprzestrzeganiu zasad prowadzi do pęknięć.

Najlepszym przykładem, który opisze wymagania w obróbce termicznej szkła jest opis wykonania luster do słynnego amerykańskiego teleskopu na Palomar Mountain w Kalifornii. Średnica lustra tego wspaniałego instrumentu wykonanego w 1935 roku wynosi 508 cm. Odlano wówczas płytę o grubości 63 cm. Dla zachowania jednolitości masy szklanej proces topienia trwał 30 dni po czym wylano surowiec do specjalnej formy. Dla zachowania jak najwyższej jednolitości i braku wewnętrznych naprężeń proces schładzania trwał dokładnie 1 rok.  Materiał na lustro instrumentów optycznych wymaga największej jakości, gdyż najmniejsze uchylenia zasad powodują zniekształcenia obrazu.

W przypadku wyrobów wykonywanych w procesie fusingu, nie są wymagane aż tak wysokie rygory. Tym niemniej istotne jest, aby pakiet po wyjęciu z pieca nie miał wewnętrznych naprężeń.

Poniżej informacyjna tabela opracowana w oparciu o informacje z „Podręcznika inżynierii szkła” autorstwa McLellan i Shand.

Tabela prezentuje wartości dla szkła typu float, ale będzie doskonałym przykładem do dalszych eksperymentów.

Grubość [mm] Czas wygrzewania w temperaturze 482 st.C [godz.] Szybkość chłodzenia od 482 do 427 st.C [st.C/godz.] Szybkość chłodzenia od 427 do 371 st.C [st.C/godz.] Szybkość chłodzenia od 371 do 21 st.C [st.C/godz.] Minimalny łączny czas od rozpoczęcia wygrzewania do 21 st.C [godz.]
12 2 55 99 330 5
19 3 25 45 150 9
25 4 15 27 90 14
38 6 6,7 12 40 28
50 8 3,8 6,8 22 47
62 10 2,4 4,3 14,4 70
75 12 1,7 3,1 10 99
100 16 0,94 1,7 5,6 170
150 24 0,42 0,76 2,5 375
200 32 0,23 0,42 1,4 654